Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 201/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Krakowie z 2015-01-29

Sygn. akt I C 201/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Andrzej Żelazowski

Protokolant: prot. sąd. Dominika Lasek

po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2015 r. w Krakowie

sprawy z powództwa T. P. (1)

przeciwko (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda T. P. (1) kwotę 168,000,00 zł (słownie złotych: sto sześćdziesiąt osiem tysięcy) z ustawowymi odsetkami od kwoty 30.000,00 zł od dnia 20 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty, a od kwoty 138.000,00 zł od dnia 30 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda T. P. (1) kwotę 2.437,00 zł (słownie: dwa tysiące czterysta trzydzieści siedem) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje pobrać od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie kwotę 8.217,00 zł (słownie złotych: osiem tysięcy dwieście siedemnaście) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, a w pozostałej części nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 201/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 29 stycznia 2015 r.

Powód T. P. (1) – w ostatecznie określonym żądaniu pozwu skierowanego przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. (k. 2-8, k. 232-234) – wniósł o: 1. zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz kwoty 240.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi: a) od kwoty 30.000,00 zł od dnia wniesienia pozwu (tj. 20.04.2011 r.) do dnia zapłaty, b) od kwoty 210.000,00 zł od dnia rozszerzenia pozwu (tj. 19.12.2013 r., k. 232) do dnia zapłaty; 2. zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Na uzasadnienie powód wskazał, iż w dniu 16.03.2010 r. w K. doszło do wypadku komunikacyjnego polegającego na tym, iż nietrzeźwy kierujący pojazdem D. (...) M. K. (1) utracił panowanie nad pojazdem, zjechał poza lewą krawędź jezdni i uderzył w drzewo, w wyniku czego ciężkich obrażeń ciała doznali pasażerowie pojazdu: powód T. P. (1) oraz M. B.. M. K. (1) został uznany za winnego spowodowania przedmiotowego wypadku. Sprawca ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie. Na skutek przedmiotowego wypadku powód doznał licznych obrażeń w postaci krwiaka śródmózgowego, złamania kości skroniowej lewej, podejrzenia złamania wyrostka stawowego górnego kręgu C7-bez przemieszczenia, złamania żeber prawych IV i V, złamania wyrostka łokciowego lewego oraz urazu brzucha. W konsekwencji został poddany kilkukrotnej hospitalizacji i długotrwałemu leczeniu w poradniach specjalistycznych (chirurgicznej, ortopedii i traumatologii, neurologicznej i zdrowia psychicznego), musiał przez długi okres czasu nosić kołnierz ortopedyczny, miał silne bóle kręgosłupa, głowy i kolan (które z różnym nasileniem występują do chwili obecnej), pojawiły się u niego organiczne (afektywne) zaburzenia nastroju oraz zaburzenia osobowości, korzystał również z zabiegów rehabilitacyjnych. Powód zawiadomił stronę pozwaną o szkodzie i zgłosił roszczenie – w efekcie pozwane Towarzystwo, po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego i przyjęciu 50% przyczynienia się powoda do powstania szkody, wypłaciło powodowi: kwotę 15.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 57,28 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, kwotę 530,00 zł tytułem odszkodowania za zniszczoną odzież oraz kwotę 150,00 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu do placówek medycznych. W ocenie powoda wypłacone zadośćuczynienie nie uwzględnia rozmiaru doznanych przez powoda cierpień fizycznych i psychicznych. Powód podał, iż żądana przez niego kwota znajduje uzasadnienie wobec odczuwanych przez niego dolegliwości fizycznych i psychicznych oraz głębokiej obawy o rezultaty leczenia.

W odpowiedzi na pozew (k. 34-39) strona pozwana (...) Spółka Akcyjna V. (...) wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Strona pozwana wskazała, iż przyznana powodowi kwota 30.000,00 zł (z czego wypłacono 50%, tj. 15.000,00 zł) tytułem zadośćuczynienie za doznaną krzywdę jest odpowiednia w rozumieniu art. 445 §1 k.c. – przy ustalaniu wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia strona pozwana wzięła pod uwagę w szczególności doznany przez powoda uszczerbek na zdrowiu (ustalony w zleconej przez nią opinii medycznej na 29%), czas trwania i stopień intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, oraz okres leczenia. Zdaniem strony pozwanej zasadnym było przyjęcie 50% przyczynienia się powoda do zaistniałej szkody biorąc pod uwagę, iż – jak wynikało ze zgromadzonej dokumentacji – wszyscy uczestnicy zdarzenia znajdowali się pod wpływem alkoholu i była możliwość zorientowania się przez powoda, w jakim stanie znajdował się kierujący pojazdem M. K. (1). W konsekwencji, w ocenie strony pozwanej, nieuzasadnione jest wysuwane przez powoda żądanie przyznania mu dalszego zadośćuczynienia ponad już wypłacone.

Bezsporne w sprawie było, iż:

W dniu 16.03.2010 r., ok. godz. 02.40, na ul. (...) w K. miał miejsce wypadek drogowy, w wyniku którego ciężkich obrażeń ciała doznał m.in. powód T. P. (1), pasażer pojazdu marki D. (...) nr rej. (...), którego kierującym był znajdujący się w stanie nietrzeźwości M. K. (1). W sprawie tej wszczęte zostało i przeprowadzone pod nadzorem Prokuratury Rejonowej Kraków-Nowa Huta w Krakowie śledztwo o przestępstwo z art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 05.07.2010 r., sygn. akt VIII K 738/10/N, Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie uznał oskarżonego M. K. (1) m.in. za winnego tego, że w dniu 16.03.2010 r. około godz. 02:20 w (...) na ul. (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierował samochodem marki D. (...) o nr (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości przy stwierdzonym 1,36 mg/l i 1,13 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu i stężeniu 2,24 promila we krwi oraz pod wpływem środka odurzającego w postaci delta-9-tetrahydrokannabionolu ( (...)) w stężeniu 3,1 ng/ml stanowiącego składnik konopi haszyszu lub marihuany w wyniku czego nie dostosował taktyki i prędkości jazdy poruszając się z prędkością 89 km/h, co stanowiło przekroczenie granicy 60 km/h administracyjnego ograniczenia, do panujących warunków drogowych wskutek czego utracił panowanie nad pojazdem, a następnie zjechał poza lewą krawędź jezdni i uderzył w drzewo czym nieumyślnie spowodował wypadek drogowy, w następstwie którego pasażerowie pojazdu doznali obrażeń ciała realnie zagrażających ich życiu w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.k., w tym T. P. (1) urazu czaszkowo-mózgowego z krwiakami śródmiąższowymi mózgu, złamania wyrostka stawowego trzonu kręgu (...), złamania żeber po stronie prawej, stłuczenia płuc, urazu jamy brzusznej, a M. B. urazu wielomiejscowego, złamania wyrostków poprzecznych trzonów kręgów (...) złamania lewej kości krzyżowej, złamania panewki prawego stanu biodrowego, urazu jamy brzusznej z pęknięciem wątroby i krwawieniem do jamy otrzewnej.

W dacie wypadku M. K. (1) ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych (OC) w pozwanym Towarzystwie (...).

Powód zawiadomił stronę pozwaną o szkodzie i zgłosił stosowne roszczenie. Decyzją z dnia 03.02.2011 r. pozwane Towarzystwo – po rozpatrzeniu sprawy i przyjęciu, że powód doznał 29% uszczerbku na zdrowiu - przyznało powodowi: świadczenie odszkodowawcze tytułem zadośćuczynienia w kwocie 30.000,00 zł, odszkodowanie tytułem kosztów leczenia w kwocie 114,55 zł, odszkodowanie za zniszczoną odzież w kwocie 1.060,00 zł, odszkodowanie tytułem dojazdów do placówek medycznych w kwocie 300,00 zł. W uzasadnieniu decyzji strona pozwana wskazała, iż ze względu na to, że sprawca wypadku M. K. (1) był nietrzeźwy, a pasażerowie powinni byli się zorientować, w jakim stanie się on znajdował, uznać należało na podstawie art. 362 k.c., że powód przyczynił się do powstania szkody w 50% i w związku z tym zweryfikowała przyznane kwoty obniżając je o połowę – w konsekwencji strona pozwana wypłaciła powodowi: kwotę 15.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 57,28 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, kwotę 530,00 zł tytułem odszkodowania za zniszczoną odzież oraz kwotę 150,00 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu do placówek medycznych.

Ponadto Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15.03.2010 r. powód T. P. (1) zakończył pracę o godz. 14:45, ale zakład pracy opuścił później z uwagi na uczestnictwo w imprezie urodzinowej, podczas której spożywał alkohol – opuszczając miejsce pracy powód znajdował się pod wpływem alkoholu. W drodze do domu powód spotkał kolegę M. K. (1) siedzącego za kierownicą samochodu D. (...) zaparkowanego przed blokiem mieszkalnym. Następnie w/w pojazdem udali się oni po znajomego M. B.. Wsiadając do samochodu kolegów M. B. od razu zauważył, iż siedzący na tylnym siedzeniu powód jest nietrzeźwy (z późniejszego protokołu pobrania krwi wynikało, iż miał 1,17 promila alkoholu). Kierujący samochodem M. K. (1) również znajdował się pod wpływem alkoholu (stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu wynosiło 1,36 mg/l, zaś stężenie alkoholu we krwi wynosiło 2,24 promila) i środka odurzającego (...) (w stężeniu 3,1 ng/ml). W dniu 16.03.2010 r. ok. godz. 02.40 na ul. (...) w K. doszło do opisanego powyżej wypadku komunikacyjnego.

dowód: zeznania powoda T. P. /k. 62-63/; zeznania świadka M. K. /k. 67/; akta sprawy karnej Sądu Rejonowego dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie Wydział VIII Karny, sygn. akt VIII K 738/10/N, w tym: protokoły zeznań świadków, oskarżonego i poszkodowanych, treść wydanych opinii, protokoły użycia urządzeń kontrolno-pomiarowych do ilościowego oznaczania alkoholu w wydychanym powietrzu, protokoły pobrania krwi.

Na skutek przedmiotowego wypadku powód doznał następujących obrażeń ciała: obrażenia głowy, obrażenia kręgosłupa szyjnego z podejrzeniem złamania wyrostka stawowego górnego (...), złamania wyrostka łokciowego lewej kości łokciowej, złamania żeber prawych, urazu jamy brzusznej.

Bezpośrednio po wypadku powód został przewieziony z rozpoznaniem m.in. urazu wielonarządowego, krwiaka śródmózgowego i złamania kości skroniowej lewej i klinowej na Oddział (...) w K., gdzie przebywał w dniach 16.03.2010 r. – 30.03.2010 r.. W dniu 22.03.2010 r. powód przebył zabieg operacyjny polegający na zespoleniu złamania wyrostka łokciowego lewego popręgiem Webera. Po dwutygodniowym pobycie w szpitalu powód został wypisany do domu z zaleceniami m.in. oszczędnego trybu życia, dalszego unieruchomienia szyi kołnierzem kampolitowym, usunięcia szwów z rany pooperacyjnej, kontroli ortopedycznej, neurologicznej i neurochirurgicznej, a także stosowania doraźnego ogólnodostępnych środków przeciwbólowych.

Na skutek obrażeń doznanych w wyniku wypadku powód zmuszony był pozostawać pod kontrolą (...), Poradni (...), (...), Poradni Neurochirurgicznej, Poradni Laryngologicznej oraz (...). W okresie 11.08-05.09.2010 r. powód przebywał na rehabilitacji w Wojewódzkim Szpitalu (...) w Z., gdzie obok określonych ćwiczeń stosowano wobec niego leczenie farmakologiczne – ze szpitala powoda wypisano z nieznaczną poprawą do przewlekłego leczenia w warunkach domowych z zaleceniami dalszego leczenia w miejscu zamieszkania i kontynuacji rehabilitacji w warunkach ambulatoryjnych i okresowo stacjonarnych. Podczas ponownej hospitalizacji powoda w tym Szpitalu w dniach 17.08-07.09.2011 r. dodatkowo rozpoznano u niego zmiany zwyrodnieniowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa, organiczne zaburzenia osobowości i zastosowano leczenie usprawniające.

W okresie od 28.11.2012 r. do 10.04. 2013 r. powód leczył się psychiatrycznie w (...) Szpitala (...) J. B. w K. w związku z wykryciem u niego organicznych zaburzeń depresyjno-urojeniowych.

W dniach 02-03.04 r. powód przebywał na Oddziale (...) (...) Szpitala (...) w K. z rozpoznaniem wstrząśnienia mózgu, padaczki pourazowej, zespołu urojeniowego i stanu po urazie głowy z krwiakami śródmózgowymi.

dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego z Wojewódzkiego Szpitala (...) w K. Oddział (...) z dnia 16.03.2010 r. /k.12/; historia zdrowia i choroby powoda z Poradni (...) /k. 14/; historia zdrowia i choroby powoda z (...) /k. 17-18/; historia zdrowia i choroby powoda z (...) /k. 15-16/, historia choroby z (...) /k. 19-21/; karta informacyjna leczenia szpitalnego z Wojewódzkiego Szpitala (...) w Z. z dnia 05.09.2010 r. /k. 13/; akta likwidacji szkody nr (...) /k. 26-28/; karta informacyjna leczenia szpitalnego z Wojewódzkiego Szpitala (...) w Z. /k. 61/; historia choroby powoda z (...) Szpitala (...) im. dr J. B. w K. /k. 160-164/; karta informacyjna leczenia szpitalnego powoda w Oddziale (...)Urazowej Szpitala (...) w K. w dniach 02-03.04.2013 r. /k. 159/.

W następstwie wypadku z dnia 16.03.2010 r. powód doznał następującego trwałego uszczerbku na zdrowiu z powodu: blizny powłok czaski – 6%, złamania kości skroniowej lewej i klinowej – 5%, złamania żeber IV i V po stronie prawej – 10%, uszkodzenia kręgosłupa w odcinku szyjnym – 10%, złamania wyrostka łokciowego lewego – 7%.

W ujęciu ortopedii i traumatologii rokowania na przyszłość co do stanu funkcjonalnego kręgosłupa szyjnego powoda są wątpliwe – nie należy oczekiwać ustąpienia aktualnie stwierdzonych dolegliwości ani deficytów funkcjonalnych; przeciwnie, z biegiem czasu można oczekiwać nasilenia się zmian zwyrodnieniowych i ograniczeń czynnościowych w stopniu większym aniżeli wynikający z naturalnego procesu starzenia się organizmu, albowiem choroba zwyrodnieniowa ma charakter pierwotnie postępujący. W zakresie stawu łokciowego lewego stan kliniczny jest utrwalony i nie należy oczekiwać w tym zakresie ani poprawy, ani istotnego pogorszenia stanu zdrowia powoda.

Przebyty w dniu 16.03.2010 r. uraz głowy z następową utratą przytomności, złamaniem kości czaszki spowodował wystąpienie u powoda napadów padaczkowych o zmiennej częstości wymagających leczenia farmakologicznego. Przez pierwszy okres czasu po wypadku (do dwóch miesięcy) powód doznawał znacznych dolegliwości bólowych kręgosłupa, głowy i kolan, które w kolejnych okresach miesięcznych malały do natężenia średniego i umiarkowanego. W chwili obecnej wciąż utrzymuje się u powoda zespół bólowy kręgosłupa szyjnego, a poza tym brak jest innych objawów uszkodzenia układu nerwowego. W zakresie neurologicznym powód doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 15%. Aktualnie powód wymaga leczenia przeciwbólowego i rehabilitacji ruchowej, natomiast nie wymaga dalszego leczenia neurologicznego.

Na skutek przebytego wypadku komunikacyjnego doszło również do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego powoda objawiającego się zaburzeniami osobowości, zaburzeniami psychotycznymi i zaburzeniami afektywnymi. W okresie pół roku po wypadku występowały u niego zachowania nasuwające poważne podejrzenie psychozy. Obecnie stwierdza się u powoda utrwalone objawy encefalopatii ze zmianami charakterologicznymi, które uzasadniają przyjęcie w tym zakresie trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 70%. Powód wymaga stałego przyjmowania leków przeciwdepresyjnych i przeciwpsychotycznych.

dowód: opinia sądowo-lekarska biegłego J. J. z dn. 31.03.2012 r. /k. 82-85/; opinia sądowo-lekarska biegłego W. M. z dn. 24.07.2012 r. /k. 106-107/; opinia psychologiczna biegłej E. W. z dn. 13.08.2013 r. /k. 177-191/; opinia sądowa psychiatryczna biegłego K. Ł. z dn. 23.10.2012 r. /k. 129-138/; opinia sądowo-psychiatryczna uzupełniająca biegłego K. Ł. z dn. 11.11.2013 r. /k. 217-218/.

Po wypadku powód ma problemy z normalnym funkcjonowaniem w życiu społecznym, zawodowym i rodzinnym, w szczególności w pracy oraz w stosunkach z najbliższymi.

dowód: zeznania powoda T. P. /k. 62-63/; opinia psychologiczna biegłej E. W. z dn. 13.08.2013 r. /k. 177-191/; opinia sądowa psychiatryczna biegłego K. Ł. z dn. 23.10.2012 r. /k. 129-138/.

W chwili wypadku znajdujący się na tylnym siedzeniu pojazdu powód nie miał zapiętych pasów bezpieczeństwa. Brak zapięcia pasa bezpieczeństwa przez powoda mógł mieć wpływ na rozmiar i charakter doznanych przez niego obrażeń ciała. Generalnie zapięty pas nie wyeliminowałby doznania obrażeń przez powoda, ale wpłynąłby na zmniejszenie nasilenia obrażeń głowy powoda i prawdopodobnie zapobiegłby złamaniu wyrostka stawowego trzonu kręgu (...). Zapięty pas mógł nie mieć wpływu na doznane przez powoda obrażenia lewego wyrostka łokciowego, złamanie żeber po stronie prawej, stłuczenie powłok jamy brzusznej. Stopień uszczerbku na zdrowiu powoda w przypadku, gdyby miał on zapięty pas bezpieczeństwa byłby mniejszy, ale ze względu na niemożność określenia, jakich konkretnie obrażeń doznałby T. P. (1), a jakich by uniknął, szczegółowe określenie stopnia uszczerbku na zdrowiu w tym przypadku nie jest możliwe.

dowód: opinia biegłych sądowych A. R. i T. W. z dnia 09.09.201 r. /k. 266-280/;

akta sprawy karnej Sądu Rejonowego dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie Wydział VIII Karny, sygn. akt VIII K 738/10/N, w tym: protokoły zeznań świadków, oskarżonego i poszkodowanych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało częściowo na uwzględnienie.

Odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku i poniesioną przez powoda szkodę nie budzi wątpliwości na tle przepisów art. 805 §1 k.c. oraz art. 9 ust. 1 i art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t. jednol. Dz. U. z 2013 r. poz. 392).

Niewątpliwie nadto, biorąc pod rozwagę doznane przez powoda w związku z wypadkiem cierpienia psychiczne i fizyczne, uzasadnione jest przyznanie powodowi zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę stosownie do art. 444 §1 i art. 445 §1 k.c.
W niniejszej sprawie strona pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności gwarancyjnej za skutki wypadku jakiemu uległ T. S. kwestiami były natomiast: stopień ewentualnego przyczynienia się powoda do powstania szkody oraz wysokość roszczenia powoda o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę.

W judykaturze ugruntował się już pogląd opowiadający się za kompensacyjnym charakterem przewidzianego w art. 445 §1 k.c. zadośćuczynienia pieniężnego, tj. uznający je za sposób naprawienia szkody niemajątkowej, wyrażającej się krzywdą w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych. Powinno ono uwzględniać nie tylko krzywdę istniejącą w chwili orzekania, ale również taką, którą poszkodowany będzie w przyszłości na pewno odczuwać, oraz krzywdę dającą się z dużym stopniem prawdopodobieństwa przewidzieć. O rozmiarze należnego zadośćuczynienia pieniężnego powinien zatem decydować w zasadzie rozmiar doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, stopień i trwałość kalectwa i inne podobne okoliczności. Niewymierny w pełni charakter tych okoliczności sprawia, że sąd przy ustalaniu rozmiaru krzywdy i tym samym wysokości zadośćuczynienia ma pewną swobodę. Podkreśla się, że ocena sądu w tym względzie powinna opierać się na całokształcie okoliczności sprawy. Istotnym elementem indywidualizującym jest wiek poszkodowanego bowiem intensywność cierpień z powodu kalectwa jest większa u człowieka młodego, skazanego na rezygnację z radości życia, jaką daje zdrowie, możność pracy i osobistego rozwoju (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12.09.2002 r., IV CKN 1266/00, Lex nr 80272). Zadośćuczynienie musi przedstawiać wartość ekonomicznie odczuwalną, z drugiej zaś strony powinno być utrzymane w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, jednakże uwzględnianie stopy życiowej społeczeństwa przy określaniu wysokości zadośćuczynienia nie może podważać jego kompensacyjnej funkcji (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10.03.2006 r., IV CSK 80/05, OSNC 2006/10/175).

Biorąc powyższe kryteria pod rozwagę oraz odnosząc je do ustalonego w sprawie stanu faktycznego uznał Sąd za uzasadnione przyznanie powodowi zadośćuczynienia w dochodzonej przez powoda kwocie 240.000,00 zł. Sąd miał na względzie, że powód jest osobą młodą, przed wypadkiem był w pełni sprawny, zdrowy, samodzielny, zaradny, a w następstwie wypadku doznał bardzo znacznego uszczerbku na zdrowiu, także stopień nasilenia jego cierpień psychicznych i fizycznych w związku z wypadkiem był bardzo znaczny.

Sąd miał na względzie, iż powołana kwota (wraz z kwotą już wypłaconą przez ubezpieczyciela) będzie odpowiednia do rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy, wynikającej ze znacznego stopnia i trwałości kalectwa oraz cierpień psychicznych i fizycznych powoda z tym związanych, a także trwałości kalectwa. Powód przez wiele tygodni był hospitalizowany, odczuwał nasilone dolegliwości bólowe w związku z obrażeniami doznanymi w wyniku wypadku.

Sąd wziął w szczególności pod rozwagę poczucie bezradności powoda i obniżenia własnej wartości wskutek doznanego uszczerbku na zdrowiu oraz braku perspektyw aby stan ten mógł w przyszłości ulec zmianie. Niezależnie od doznanego trwałego uszczerbku na zdrowiu w zakresie narządu ruchu na skutek przebytego wypadku komunikacyjnego doszło do trwałego uszkodzenia u powoda ośrodkowego układu nerwowego objawiającego się zaburzeniami osobowości, zaburzeniami psychotycznymi i zaburzeniami afektywnymi. Z tego tytułu powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu wynoszącego aż 70%, wymaga stałego przyjmowania leków przeciwdepresyjnych i przeciwpsychotycznych, ma problemy w zakresie funkcjonowania w życiu społecznym, zawodowym i rodzinnym, w szczególności w pracy oraz w stosunkach z najbliższymi.

Szkoda niemajątkowa dotyka sfery doznań psychicznych człowieka, obejmuje ból, cierpienie, tak fizyczne, jak i psychiczne, jest niewymierna i w zasadzie nieodwracalna, dlatego nie da się jej wyrazić i ocenić w sposób adekwatny w kwocie pieniężnej. Można to uczynić jedynie w sposób przybliżony, pośredni, niedoskonały. W ocenie Sądu zadośćuczynienie w powołanej wysokości uwzględnia obniżenie jakości życia powoda we wszystkich powołanych płaszczyznach, ujemne przeżycia powoda z tym związane i w pośredni sposób pozwoli na wyrównanie uszczerbku doznanego przez powoda.

Zgodnie z art. 362 k.c. jeśli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Z poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych wynika, iż przyczyną wypadku komunikacyjnego, któremu uległ powód było naruszenie zasad bezpieczeństwa i porządku w ruchu drogowym przez kierującego pojazdem M. K. (1), który w chwili wypadku znajdował się w stanie nietrzeźwości. Istotną w sprawie jest okoliczność, iż w chwili wypadku również powód znajdował się pod wpływem alkoholu (1.17 promila alkoholu we krwi), który wcześniej spożywał na imprezie urodzinowej w pracy.

Jak podkreśla się w orzecznictwie Sądu Najwyższego podjęcie jazdy z nietrzeźwym kierowcą pojazdu mechanicznego, który z powodu swego stanu doprowadził do wypadku i poniesienia szkody przez poszkodowanego będzie z reguły uzasadniać przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody zgodnie z art. 362 k.c. (por. wyrok SN z dnia 07.12.1985 r., IV CR 398/85, LEX nr 8740). Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na jednoznaczne ustalenie podnoszonej przez stronę pozwaną okoliczności wspólnego spożywania alkoholu przez M. K. (1) i powoda tuż przed wypadkiem (zeznania świadków są rozbieżne), jednak zgodzić się należy ze stanowiskiem, iż nawet jeśli hipotetycznie założyć, że taki fakt nie miał miejsca, to można bez wątpienia przyjąć, że była możliwość zorientowania się, w jakim stanie znajdował się kierujący pojazdem M. K. (1), który sam przyznał, iż był „mocno pijany”, co zresztą potwierdziło późniejsze badanie na zawartość alkoholu w jego krwi, które wykazało stężenie rzędu 2,24 promila. W ocenie Sądu powód jadąc z M. K. (1) musiał zdawać sobie sprawę z jego nietrzeźwości.

W tym więc stanie rzeczy nie ulega wątpliwości, iż skoro powód mając świadomość, że M. K. (1) znajduje się pod wpływem alkoholu, zdecydował się uczestniczyć jako pasażer w jeździe kierowanym przez niego samochodem, przyczynił się w istotnym stopniu do doznanych następnie w wyniku wypadku obrażeń. Dodatkową okolicznością przemawiającą za przyczynieniem się powoda do powstałej po jego stronie szkody była okoliczność jazdy przez niego bez zapiętych pasów bezpieczeństwa, która to okoliczność mogła mieć w tym konkretnym przypadku – jak przekonująco wywiedli w swojej opinii biegli – wpływ na rozmiar i charakter doznanych przez powoda obrażeń ciała. Powyższe okoliczności pozwalają na stwierdzenie, iż powód w znacznym stopniu przyczynił się do skutków wypadku. Z tych przyczyn za uzasadnione uznał Sąd przyjęcie 30 % stopnia przyczynienia się powoda do doznanej przez niego szkody i w konsekwencji zasądzenie na jego rzecz tytułem zadośćuczynienia kwoty 168.000,00 zł.

Powołaną kwotę Sąd zasądził z ustawowymi odsetkami od kwoty 30.000 zł zgodnie z żądaniem pozwu od dnia wniesienia pozwu przyjmując, iż roszczenie o jej zapłatę stało się wymagalne po upływie 30-dniowego terminu od daty doręczenia stronie pozwanej zawiadomienia o wypadku stosownie do art. 817 §1 oraz art. 455 w związku z art. 481 §1 i 2 k.c. Pozwany nie uczynił temu żądaniu w powołanym terminie zadość, choć w ocenie Sądu były do tego podstawy zarówno w zakresie ustalenia odpowiedzialności pozwanego, jak i rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy, który uzasadniał wypłatę zadośćuczynienia w powołanej wysokości już w tej dacie.

Pozostałą kwotę zadośćuczynienia Sąd zasądził z ustawowymi odsetkami od dnia 30.12.2013 r., tj. od dnia, w którym niewątpliwie strona pozwana otrzymała już odpis pisma powoda z dnia 29.11.2013 r., zawierającego rozszerzenie powództwa w tej części - por. w tym zakresie np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18.02.2011 r., ICSK 243/10, Lex Nr 848109.

O kosztach procesu między stronami orzekł Sąd na podstawie art. 100 zdanie 1 k.p.c. przy zastosowaniu § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 490) i § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 461), rozdzielając je stosunkowo pomiędzy stronami, stosownie do wyniku procesu. Powód poniósł koszty procesu w kwocie 8.717,00 zł (opłata od pozwu – 1.500,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika – 7.200,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17,00 zł), a pozwany – w kwocie 7.217 zł (wynagrodzenie pełnomocnika i opłata skarbowa od pełnomocnictwa). Pozwany przegrał proces w 70%, wobec czego powinien zwrócić powodowi kwotę 2.437,00 zł bowiem powód winien ponieść 30 % z kwoty 15.934,00 zł, tj. łącznej sumy kosztów procesu - ok. 4.780,00 zł co sprawia, że zasądzeniu na jego rzecz podlega różnica pomiędzy 7.217,00 zł i 4.780,00 zł – ok. 2.437,00 zł.

O nieuiszczonych kosztach sądowych orzekł Sąd na zasadzie art. 83 ust. 2 i art. 113 ust. 1, ust. 2 pkt 1 i ust. 4 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. jednol. Dz. U. z 2010 r., nr 90, poz. 594).

Ponieważ powództwo uwzględnione zostało w 70%, Sąd stosownie do wyniku procesu, obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatków poniesionych na opinie biegłych (w łącznej wysokości 4.838,68 zł), Pozwany nadto, w zakresie, w jakim przegrał proces, obowiązany był w powołanym stosunku uiścić opłatę należną od uwzględnionej części powództwa w rozszerzonej części, tj. od kwoty 138.000,00 zł, wynoszącą 6.900,00 zł - łącznie kwotę 8.217,00, tj. 70% od sumy powołanych kwot. W pozostałej części nieuiszczonymi kosztami sądowymi Sąd obciążył Skarb Państwa mając na względzie szczególną sytuację życiową, w jakiej znajduje się powód w związku z przebytym wypadkiem komunikacyjnym.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Stękowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Andrzej Żelazowski
Data wytworzenia informacji: