Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Krakowie

POSTANOWIENIE

Dnia 03 stycznia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Justyna Sieklicka-Pawlak

po rozpoznaniu w dniu 03 stycznia 2022 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko K. B.

z udziałem(...)

o zapłatę

na skutek zażalenia Prokuratora Prokuratury Okręgowej(...)na postanowienie z dnia 21 października 2021 r., sygn. akt I C 2121/15 w przedmiocie oddalenia wniosku powoda o nadanie klauzuli wykonalności

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że nadać na wniosek powoda M. S. klauzulę wykonalności pkt I wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 07 maja 2019r. w sprawie do sygn. I C 2121/15 oraz pkt 3 wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 02 czerwca 2021r. do sygn. I ACa 957/19.

UZASADNIENIE

W piśmie z dnia 17 września 2021r. powód M. S. złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności pkt I wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 07 maja 2019r. w sprawie do sygn. I C 2121/15 oraz pkt 3 wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 02 czerwca 2021r. do sygn. I ACa 957/19.

Postanowieniem z dnia 21 października 2021r. Sąd Okręgowy w Krakowie wniosek ten oddalił.

W uzasadnieniu w/w postanowienia Sąd wskazał, iż z uwagi na powołanie Pana W. Ż. na stanowisko Sędziego Sądu Apelacyjnego w Krakowie bez wniosku Krajowej Rady Sądownictwa jest ono bezskuteczne i nastąpiło z rażącym naruszeniem art. 179 Konstytucji. Sędzia ten orzekał w składzie Sądu Apelacyjnego w Krakowie i wydał z dwoma innymi sędziami wyrok z dnia 2 czerwca 2021r. Zdaniem Sądu Okręgowego wyrok z dnia 07 maja 2019r. pozostaje nieprawomocny, bowiem wywiedzione przez strony apelacje nie zostały skutecznie procesowo rozpoznane. Skoro wyrok Sądu Okręgowego jest nieprawomocny, to nie można było nadać mu klauzuli wykonalności.

Prokurator Prokuratury Okręgowej (...) wniósł zażalenie na to postanowienie sądu zarzucając obrazę przepisów postępowania, a to art. 782 ¹ § 1 k.p.c. i wniósł o zmianę postanowienia i nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności zgodnie z wnioskiem powoda z dnia 17 września 2021r.

Sąd zważył, co następuje:

Sąd zauważa, że na temat wadliwości procedury nominacyjnej sędziów powołanych na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 08 grudnia 2017r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018r., poz. 3) w kontekście wpływu na elementarne przymioty w postaci niezależności i niezawisłości sędziowskiej wypowiadał się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 19 listopada 2019r., sygn. C-585/18, C-624/18 i C 625/18, w wyroku z dnia 06 października 2021r. w sprawie C-487/19, a ponadto Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z dnia 22 lipca 2021r., w sprawie nr 4344/18, R. przeciwko Polsce i z dnia 08 listopada 2021r. w sprawie 49868/19, w sprawie 57511/19 D.-F. i O. przeciwko Polsce. Na taką wadliwość wskazywał także Sąd Najwyższy w uchwale składu połączonych Izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i (...) z dnia 23 stycznia 2020r., (...) I-4110-1/20.

Jednakże w przedmiotowym stanie faktycznym istnieją przyczyny podważające prawidłowość zaskarżonego postanowienia.

Sąd niższego rzędu nie może bowiem weryfikować rozstrzygnięcia sądu I instancji, nawet przy założeniu jego nieważności, gdyż zgodnie z art. 405 k.p.c. do wznowienia postępowania z przyczyn nieważności oraz na podstawie przewidzianej w art. 401 ¹ właściwy jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeśli zaskarżono orzeczenia sądów różnych instancji, właściwy jest sąd instancji wyższej. Oczywiście sąd niższej instancji mógłby zakwestionować tego rodzaju rozstrzygnięcie w wypadku gdyby w wydanym wyroku uczestniczyła osoba w ogóle nie będąca sędzią. Wówczas taki wyrok byłby orzeczeniem nieistniejącym w sensie prawnym. Natomiast z powołanych orzeczeń (...), ETPCz oraz uchwały Sądu Najwyższego wynika, że osoby powołane w wyżej opisanej procedurze są sędziami, ale nie spełniają kryteriów niezawisłości i niezależności. Jest to zatem podstawa nieważności, ale nie powodująca nieistnienia orzeczenia z udziałem tak powołanych sędziów.

Nadto kwestia wadliwości orzeczenia byłaby możliwa do weryfikacji, ale w ramach kontroli odwoławczej ( np. w ramach rozpoznania zażalenia lub apelacji od orzeczenia z udziałem wadliwie powołanego sędziego).

W tym aspekcie brak skargi o wznowienie postępowania jest dodatkowym argumentem wykluczającym dopuszczalność badania ważności orzeczenia w sprawie w której został wydany tytuł egzekucyjny jako przesłanka odmowy nadania takiemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.

Po drugie sąd rozpoznający zażalenie zauważa, że w aktach sprawy znajduje się zarządzenie z dnia 05 października 2021r. na k. 456 akt o stwierdzeniu prawomocności wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie. Zarządzenie to nie zostało uchylone.

Po trzecie tytuł wykonawczy został już w przedmiotowej sprawie wydany ( k. 450 akt ). Na k. 446 znajduje się zgoda Sędziego z dnia 06 września 2021r. na wydanie pozwanej tytułu wykonawczego tj. wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie w zakresie pkt IV z klauzulą wykonalności oraz wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie w zakresie pkt 2 z klauzulą wykonalności. Zdaniem sądu rozpoznającego niniejsze zażalenie nie może być tak, aby tylko jedna strona i to ta przegrywająca proces otrzymała tytuł wykonawczy. Jest to bowiem sprzeczne z zasadą równości wyrażoną w art. 32 Konstytucji RP.

Ponadto sąd rozpoznający zażalenie wyraża pogląd, że w ramach postępowania o nadanie klauzuli wykonalności, które jest postępowaniem incydentalnym sąd nie może badać prawidłowości składu Sądu Wyższej instancji. Skoro dwóch prawidłowo powołanych Sędziów Sądu Apelacyjnego w Krakowie zdecydowało się na orzekanie z Panem Sędzią Wojciechem Żukowskim i razem z nim wydało wyrok, to Sąd Okręgowy jako sąd niższej instancji nie ma umocowania do badania prawidłowości składu sądu w ramach postępowania o nadanie klauzuli wykonalności. Tym bardziej, że w przedmiotowej sprawie żadna ze stron procesu nie kwestionowała prawidłowości składu Sądu Apelacyjnego w Krakowie. Tak jak w przypadku wznowienia postępowania zgodnie z art. 405 k.p.c. do wznowienia postępowania z przyczyn nieważności oraz na podstawie przewidzianej w art. 401 ¹ właściwy jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeśli zaskarżono orzeczenia sądów różnych instancji, właściwy jest sąd instancji wyższej.

Zażalenie z wyżej opisanych przyczyn było zatem zasadne, a wniosek powoda o nadanie wyrokom klauzuli wykonalności zasługiwał na uwzględnienie.

W związku z powyższym w oparciu o art. 397 k.p.c. należało orzec jak w sentencji postanowienia.