I Ns 17/18 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Krakowie z 2018-10-15
Sygn. akt I Ns 17/18
POSTANOWIENIE
Dnia 15 października 2018 r.
Sąd Okręgowy w Krakowie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący : SSO Ewa Olszewska
Protokolant: sekretarz sądowy Małgorzata Wałęga
po rozpoznaniu w dniu 10 października 2018 r. w Krakowie
na rozprawie
sprawy z wniosku Z. S.
przy uczestnictwie J. C.
sprawa w trybie wyborczym (wybory samorządowe)
postanawia:
1. oddalić wniosek;
2. zasądzić od wnioskodawcy Z. S. na rzecz uczestnika J. C. kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. I Ns 17/18
UZASADNIENIE
postanowienia z dnia 15 października 2018r.
Wnioskodawca Z. S. we wniosku skierowanym przeciwko uczestnikowi J. C. o wydanie orzeczenia w trybie art. 111 Kodeksu Wyborczego wniósł o:
1. zakazanie rozpowszechniania przez uczestnika nieprawdziwych informacji, takich że:
1) przebudowa ulicy (...) w O. jest jedynym zadaniem zaplanowanym do realizacji przez powiat (...) w 2018 r.;
2) władze powiatu (...) przystąpiły bardzo późno do inwestycji polegającej na przebudowie ulicy (...) w O.;
3) decyzją władz powiatu (...) została przekazana kwota 1.410.000 zł na gminę wiejską O.;
4) podział niewykorzystanych przez Gminę C. środków (...) Strategicznego Programu Rządowego (dalej jako (...)] odbył się za sprawą decyzji zarządu powiatu;
5) zaniedbania i nieudolność władz powiatu (...) powodują, że koszty inwestycji przeprowadzonych w ramach postępowań przetargowych są zbyt duże;
6) w wyniku opieszałości władz powiatu przetarg na przebudowę ulicy (...) w O. został ogłoszony w drugiej połowie roku, wykonawca przystąpił do realizacji robót w październiku 2017 r. i tylko z powodu dobrej pogody ta inwestycja została zrealizowana;
2. Nakazanie uczestnikowi publikacji na własny koszt sprostowania o następującej treści:
„ SPROSTOWANIE:
W dniu 20.09.2018r. na konferencji prasowej zorganizowanej przez Prezydenta Miasta O. podałem nieprawdziwe informacje dotyczące działań Starosty, Zarządu i władz powiatu (...) w zakresie realizacji inwestycji na terenie miasta O.. W celu sprostowania podanych przeze mnie nieprawdziwych informacji oświadczam, że:
- przebudowa ul. (...) w O., będącej drogą powiatową nie jest jedynym zadaniem zaplanowanym do realizacji w budżecie powiatu (...) w 2018r.;
- harmonogram realizacji przez władze powiatu (...) zadania polegającego na przebudowie ulicy (...) w O. wynika z obowiązku zachowania wszelkich wymagań proceduralnych dotyczących inwestycji publicznych;
- kwota 1.410.000 zł została przekazana gminie wiejskiej O. na podstawie porozumienia wszystkich beneficjentów (...), w tym Miasta O.;
- podział niewykorzystanych przez Gminę C. środków (...) odbył się w oparciu o porozumienie wszystkich beneficjentów (...), w tym Miasta O.;
- wysokość kwot wydatkowanych przez powiat na cele inwestycyjne wynika z bieżącej sytuacji panującej na rynku,
- inwestycja polegająca na przebudowie ulicy (...) w O. została wykonana zgodnie z warunkami przetargu przeprowadzonego z zachowaniem obowiązujących przepisów prawa.
J. C., Prezydent Miasta O."
- w gazecie miejskiej Głos Ziemi (...) w formie ogłoszenia prasowego, czcionką Times New Roman 14 pkt, na pierwszej stronie - nie później niż do 18.10.2018r., a także
- w Gazecie (...) w dodatku (...) Zachodnia w formie ogłoszenia prasowego, czcionką Times New Roman 14 pkt, na pierwszej stronie - w dniu 19.10.2018r„
- w lokalnych portalach internetowych ( (...) w formie ogłoszenia billboard, przez okres minimum 3 dni, nie później niż do 19.10.2018 r.,
- na stronie internetowej (...)/ w formie emisji planszy tekstowej (plansza wyświetlana przez co najmniej 2 minuty), przez okres minimum 3 dni, nie później niż do 19.10.2018r..
3. zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Na uzasadnienie wnioskodawca podał, że wnioskodawca i uczestnik są kandydatami zarejestrowanych komitetów wyborczych - wnioskodawca Komitetu Wyborczego (...) (zarejestrowanego w dniu 20.08.2018), natomiast uczestnik Komitetu Wyborczego Wyborców J. K. Obywatelska (zarejestrowanego w dniu 17.08.2018r.). Równocześnie wnioskodawca Z. S. jest Starostą (...) (członkiem władz powiatu (...) - Zarządu Powiatu) a J. C. Prezydentem Miasta O. (bezsporne).
W dniu 20.09.2018 r. uczestnik podczas zorganizowanej przez władze Miasta O. konferencji prasowej w O. przy ul. (...) dopuścił się sformułowania wielu nieprawdziwych informacji, dotyczących działania wnioskodawcy jako starosty (...) oraz władz powiatu (...), które stawiają wnioskodawcę w niekorzystnym świetle i mogą mieć wpływ na przebieg wyborów. Wobec powyższego wnioskodawca żąda ich sprostowania i zakazu dalszego rozpowszechniania.
Nieprawdziwe informacje, zawarte w wypowiedziach formułowanych przez uczestnika na ww. konferencji prasowej to:
1. ulica (...) jest to droga powiatowa, jedyne zadanie w tym roku tak naprawdę w budżecie powiatu (...) do realizacji"
Odnośnie tego twierdzenia wnioskodawca podał, że w budżecie powiatu przewidziano szereg inwestycji m.in. dróg publicznych, powiatowych w tym przebudowy ul. (...).
2. „(....) władze powiatu (...) przystępują do inwestycji bardzo późno.” (wypowiedź dotyczy inwestycji na ul. (...)) ".
Odnośnie tego twierdzenia wnioskodawca podał, że prace projektowe związane z powyższą inwestycją rozpoczęły się z początkiem 2018r. i następowały sukcesywnie, w trakcie były rozmowy dotyczące współfinansowania inwestycji przez Miasto O., a ogłoszenie przetargu nastąpiło niezwłocznie po wykonaniu dokumentacji projektowej.
3. „Kolejną pozycją, która była właśnie w tym aneksie, tj. kwota 1.410.000,00 zł, która została przekazana decyzją władz Powiatu na gminę wiejską O. na ulicę (...)"
4. Było to dla nas dość duże zaskoczenie, że tak dużą kwotę przekazano na gminę O., a tak małą bo prawie dziesięciokrotnie mniejszą przekazano na Miasto O.. Była to decyzja właśnie władz Powiatu, Zarządu Powiatu.
Odnośnie tych wypowiedzi wnioskodawca podał, że zgodnie z procedurą obowiązującą beneficjentów (...) podział środków pomiędzy nich odbywa się za zgodą ich wszystkich, a podział środków zwolnionych przez Gminę C. nastąpił w dniu 26.04.2018r. na spotkaniu beneficjentów tego programu, w którym brał udział przedstawiciel Miasta O.. Zatem według twierdzeń wnioskodawcy sposób rozdysponowania oddanej przez Gminę C. kwoty 2 000 000 złotych jest wynikiem wspólnej i zgodnej decyzji uczestników spotkania.
5. Z jednej strony zaniedbania a z drugiej strony też nieudolność władz Powiatu (...) powodują, że właśnie te kwoty są tak duże (...)’’ (wypowiedź dotyczy zwiększonych kosztów inwestycji).
Odnośnie tej wypowiedzi wnioskodawca podał, że na wysokość kosztów związanych z realizacją zadań inwestycyjnych wpływa wiele różnego rodzaju czynników całkowicie niezależnych od jakichkolwiek działań władz powiatu (...). Należą do nich w szczególności brak wykonawców gotowych do realizacji robót, z uwagi na trwający od dłuższego czasu wzrost ogólnej na rynku liczby prowadzonych inwestycji budowlanych. Nie może budzić zatem wątpliwości, że taka sytuacja powoduje, że koszty takich inwestycji są wyższe aniżeli przewidywane wartości zamówień. Taka sytuacja miała miejsce również w przypadku inwestycji realizowanych przez Miasto O., tj. przy budowie hali sportowej przy ul. (...)/W. w O., budowie parku na (...), czy też remontu ul. (...).
6. ,,(...)Taki pierwszy przypadek mieliśmy rok temu, przy ulicy (...), gdzie Miasto zabezpieczyło kwotę prawie 700.000,00 zł na realizację zadania, właśnie przebudowa ulicy (...), ale w wyniku też opieszałości tutaj władz Powiatu, został ogłoszony przetarg dopiero w drugiej połowie roku, jak wszyscy pamiętamy wykonawca wszedł na inwestycje bodajże dopiero w październiku, ale tylko dlatego zrealizował to zadania, że była dobra pogoda".
Odnośnie tej wypowiedzi wnioskodawca podał, że ogłoszenie przetargu na realizację powyższego zadania możliwe było po uzyskaniu środków niezbędnych do jego sfinansowania i przygotowaniu kompletnej dokumentacji przetargowej z określeniem konkretnej daty zakończenia robót, przypadającej na 25.11.2017 r. W dniu 15.05.2017 r. miała miejsce narada Beneficjentów (...), podczas której ustalono, że powstałe wolne środki programu przeznaczone zostaną na realizację zadania 2.3 pn. „Przebudowa ulicy (...) na odcinku od ulicy (...) do ulicy (...) w O.” (rozszerzenie zakresu przebudowy). Dotychczasowe doświadczenie pokazuje, że w ostatnich latach, przy uwzględnieniu dostępnych rozwiązań technicznych, panujące warunki pogodowe nie stanowią ograniczeń w prowadzeniu robót budowlanych w porze jesiennej. Warto przy tym podkreślić, że gdyby w ocenie profesjonalnych podmiotów zajmujących się wykonywaniem robót budowlanych, prace jesienią nie mogły być prowadzone, z pewnością nie składaliby ofert zobowiązując się do ich wykonania.
Powyższe wypowiedzi uczestnika miały miejsce w czasie kampanii wyborczej i dotyczą kwestii istotnych dla mieszkańców O. i okolic. Wypowiedzi te miały charakter agitacji wyborczej, były bowiem wypowiadane przez kandydata na prezydenta Miasta O. i miały na celu przedstawienie w negatywnym świetle w oczach opinii publicznej kandydatury wnioskodawcy jako konkurencyjnego kandydata urząd prezydenta miasta. W związku z przedstawieniem przez uczestnika nieprawdziwych informacji do wiadomości publicznej uzasadnionym jest żądanie wnioskodawcy co do sprostowania w sposób adekwatny do zasięgu podanych przez uczestnika nieprawdziwych informacji - oraz zakazu dalszego rozpowszechniania tych informacji przez uczestnika. Zważywszy na fakt, że informacje te zostały przedstawione w trakcie konferencji prasowej, przy udziale mediów, uznać należy, że zamiarem uczestnika było rozpowszechnianie tych nieprawdziwych informacji, co też uzasadnia konieczność ich sprostowania na analogicznym forum.
W odpowiedzi na wniosek uczestnik wniósł o oddalenie wniosku oraz o zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kosztów postępowania. Na uzasadnienie uczestnik przytoczył treść art. 111 Kodeksu Wyborczego podnosząc, że wypowiedzi uczestnika na konferencji prasowej w dniu 20.09.2018r. nie miały charakteru agitacji wyborczej w aspekcie cytowanego przepisu.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że wypowiedzi uczestnika miały miejsce na konferencji prasowej w dniu 20.09.2018 r., którą zorganizował on jako Prezydent Miasta O., której tematem była „przebudowa dróg powiatowych i udział Miasta w finansowaniu tych inwestycji" (tak wyraźnie stwierdzono na wstępie tejże konferencji - dowód dołączona do wniosku płyta CD z zapisem konferencji z dnia 20.09.2018 r.). Żadna wypowiedź uczestnika, czy też zastępcy Prezydenta Miasta O. A. B., nie miała charakteru agitacji wyborczej rozumianej jako publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób, w tym w szczególności do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego.
Konferencja ta, w tym zwłaszcza wypowiedzi uczestnika na tej konferencji, stanowiła oceną „działań" podjętych ze strony władz Powiatu w ramach realizacji zadania inwestycyjnego pn. „Przebudowa ulicy (...) w O.". Konferencja stanowiła wprost konsekwencję pism wnioskodawcy z dnia 11.06.2018 r. i 10.09.2018 r. oraz uczestnika z dnia 28.06.2018 r. i 18.09.2018 r. (w aktach sprawy - zostały złożone przez wnioskodawcę), a więc zdarzeń, które wystąpiły znacznie wcześniej i stanowią swego rodzaju spór pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego w zakresie zasad i warunków prowadzenia inwestycji. Konferencja ta nie pozostaje w żadnym związku z trwającą kampanią wyborczą, a wypowiedzi uczestnika (krytyczne) miałyby także miejsce, gdyby obecnie kampania nie trwała. Wyraźnego podkreślenia wymaga fakt, że imię i nazwisko wnioskodawcy Pana Z. S. (czy też Komitetu Wyborczego (...)) ani jeden raz nie padło z ust uczestnika w trakcie konferencji, co dobitnie świadczy o tym, że jego zamiarem nie była agitacja wyborcza, ale przedstawienie stanowiska Prezydenta Miasta O. w sprawie, w której odbyła się konferencja prasowa. Użyte przez uczestnika w trakcie konferencji sformułowania i oceny dotyczyły nie Pana Z. S., ale władz Powiatu (zarządu - organu kolegialnego) jako takiego w związku z prowadzonym zadaniem inwestycyjnym pn. „Przebudowa ulicy (...) w O.". Wypowiedzi tych nie można zatem w żadnej mierze uznać za sformułowane na potrzeby kampanii wyborczej, a tym bardziej jako agitacji wyborczej. W odpowiedzi na konferencję prasową uczestnika wnioskodawca udzielił wywiadu dla eFO (fakty O.), w którym nazwał uczestnika „kłamcą i tchórzem".
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Bezspornym jest, że wnioskodawca – obecny Starosta Powiatu (...) – jest też kandydatem na Prezydenta Miasta O. w wyborach 21.10.2018r., a uczestnik – obecny Prezydent Miasta O. - jest też kandydatem na Prezydenta Miasta O. w tych wyborach.
W dniu 20.09.2018r. odbyła się konferencja prasowa zorganizowana przez urząd Miasta O. na os. (...). Rzeczniczka (...) zapowiedziała przedmiot konferencji, którym było „przebudowa dróg powiatowych i udział Miasta w finansowaniu tych inwestycji”. W konferencji tej udział brali Prezydent Miasta O. J. C. i Wiceprezydent A. B.. Każdy z nich w równej części zabierał głos, a czas trwania konferencji to ok. 20 minut. Wypowiedzi obydwu prezydentów dotyczyły oceny działań podjętych ze strony władz powiatu w ramach realizacji zadania inwestycyjnego „Przebudowa ul. (...) w O.”. Na konferencji ze strony uczestnika padły w kontekście wypowiedzi wskazane we wniosku w pkt. 1-6 opisane wyżej.
dowód: odtworzenie płyty CD na rozprawie, k. 13
Z zeznań wnioskodawcy na rozprawie w dniu 10 października 2018r. wynika, że znał on przedmiot konferencji, którym była inwestycja na drodze powiatowej, którą to prowadził powiat a właścicielem ul. (...) jest powiat. W dacie konferencji powiat nie realizował innej inwestycji drogowej jak też w roku 2018r. oprócz inwestycji ul. (...) nie była realizowana tego rodzaju inwestycja.
dowód: przesłuchanie wnioskodawcy, k. 120v
W sprawie związanej z inwestycją drogową realizowaną przez powiat (...) były dokonywane ustalenia i uzgodnienia w związku z ul. (...), co odzwierciedlają korespondencja Starostwa Powiatowego w O. i Prezydenta Miasta O. z okresu 2018r. jak też protokół ze spotkania w sprawie realizacji programu rządowego z dnia 26.04.2018r.. Na tym spotkaniu ustalano podział kwoty 2 000 000 złotych zwróconej przez Gminę C. z programu (...) do rozdysponowania przez pozostałych beneficjentów tego programu rządowego. W spotkaniu brali udział m.in. Starosta (...), który zaproponował aby każdy z beneficjentów wypowiedział się na jaki cel chciałby przeznaczyć środki z tej puli i uwzględnieniem finansowania zadań w wymiarze 60%/40%. Zastępca Prezydenta Miasta O. wniósł o przeznaczenie dla Miasta O. 560 000 złotych na realizację dwóch inwestycji drogowych w ramach (...). W rezultacie tego spotkania po przeliczeniu środków uzgodniono, że Miasto O. otrzyma dodatkowe środki w kwocie 420 000 złotych natomiast powiat (...) pozostałe 1 580 000 złotych z przeznaczeniem na przebudowę ul. (...) w O. i dwóch pozostałych ulic.
dowód: protokół, k. 65
W związku z inwestycją drogi powiatowej przy ul. (...) w O. odbyła się korespondencja pisemna pomiędzy Starostą (...) a Prezydentem Miasta O. w związku z rozważeniem przez tego ostatniego ewentualnego dofinansowania powyższej inwestycji. W rezultacie Prezydent Miasta O. w pismach z 28.06.2018r. i 13.07.2018r. odmówił przekazania dodatkowych środków z puli Miasta O. na cele tej inwestycji uzasadniając to aktualnymi możliwościami budżetowymi miasta, liczbą zaciągniętych już zobowiązań oraz koniecznością zabezpieczenia innych zadań zaplanowanych przez miasto. Prezydent powołał się na stosowne Uchwały Rady Miasta O..
dowód: korespondencja ww. podmiotów, k. 25, 33, 42, 43, umowa z 28.06.2018r., k. 27, umowa z 27.02.2018r., k. 21, Uchwały Rady Powiatu O., Rady Miasta załączone do wniosku
W zakresie zadania „Przebudowy ulicy (...) w O.”, drogi powiatowej została zawarta umowa pomiędzy powiatem (...) i Skarbem Państwa – Wojewodą (...) w dniu 28.06.2018r. - dotyczyło to realizacji powyższego zadania i jego finansowania w ramach dotacji celowej. W umowie zostały określone: harmonogram rzeczowo-finansowy realizacji (...) i wzajemne zobowiązania.
dowód: umowa, k. 27
Na rozprawie w dniu 10 października 2018r. wnioskodawca Z. S. sprecyzował swoje zarzuty w stosunku do wymienionych w pozwie wypowiedzi uczestnika (fragmenty wypowiedzi z konferencji prasowej) i tak:
- odnośnie wypowiedzi w pkt. 1 wniosku, k. 7, to podał, że w budżecie powiatu (...) jest wiele inwestycji przewidzianych na rok 2018 i dlatego ta wypowiedź uczestnika jest nieprawdziwa;
- odnośnie wypowiedzi w pkt. 2, k. 8, wnioskodawca podał, że władze powiatu przystąpiły do tej inwestycji już w lutym 2018r., a decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie inwestycji przy ul. (...) była z 2015r. lub 2016r.;
- odnośnie wypowiedzi w pkt. 3 i 4, k. 9, to wnioskodawca podał, że to beneficjenci na spotkaniu w dniu 26.04. (...). zaproponowali podział kwoty zwróconej przez Gminę C., a zatem również w odniesieniu do kwoty 1 410 000 złotych przekazanej na finansowanie ul. (...) – nie była to decyzja władz powiatu;
- w odniesieniu do pkt. 5 wniosku, k. 10, wnioskodawca podał, że nie widzi on żadnej nieudolności ani zaniedbań władz powiatu w opóźnieniu inwestycji ul. (...) a terminy wiązały się z konsultacjami z mieszkańcami, co przedłużyło tę sprawę. Podniósł nadto, że nie wie o co chodzi dokładnie w tej wypowiedzi uczestnika, a odebrał ją w ten sposób, że Prezydent wiedząc, że nie dołożył do ul. (...), z uwagi na wyższą kwotę przetargu, nie musiał zdaniem wnioskodawcy zwoływać konferencji prasowej w dniu 20.09.2018r.. Zarzucił, ze konferencja była bezsensowna i miała na celu szkalowanie wnioskodawcy jako kandydata na Prezydenta O.;
- odnośnie pkt. 6 wniosku, k. 11, wnioskodawca podał, że to nie pogoda decyduje o wejściu wykonawcy na inwestycję tylko terminy z oferty przetargowej.
Wnioskodawca podał, że odczuł subiektywnie, iż konferencja Prezydenta była wyłącznie po to, aby obniżyć wartość wnioskodawcy jako kandydata na Prezydenta O., aby go zdyskredytować – takie były odczucia wnioskodawcy.
Na podstawie zeznań złożonych przez uczestnika na rozprawie w dniu 10 października 2018r., w których to odniósł się on do poszczególnych zarzutów wyartykułowanych przez wnioskodawcę na tej rozprawie oraz do dokumentów załączonych do wniosku, które nie były kwestionowane przez uczestnika, sąd ustalił, że:
- potwierdzonym przez wnioskodawcę w trakcie jego przesłuchania jest fakt, że ul. (...), jako droga powiatowa, była i jest nadal jedyną inwestycją drogową powiatu do realizacji w roku 2018, w aspekcie przedmiotu konferencji dotyczącym przebudowy dróg powiatowych i udziału miasta w finansowaniu inwestycji. Wnioskodawca przyznał, że znany mu był przedmiot konferencji;
- uczestnik odnosząc się do swojej oceny, że władze powiatu (...) przystąpiły do inwestycji (ul. (...)) bardzo późno, uzasadnił to swoim doświadczeniem w realizacji inwestycji miejskich. Podał on, że urząd miasta rozpoczyna prace projektowe rok wcześniej w odniesieniu do roku realizacji inwestycji jak też dokonuje uzgodnień z użytkownikami inwestycji, w tym mieszkańcami. Czyni to w obawie, ze mogą nastąpić jakieś nieprzewidziane utrudnienia, w tym dotyczące przetargów lub pogodowe, zwłaszcza że środki z (...) niewykorzystane na tę inwestycję w danym roku podlegają zwrotowi. Z tych względów ocena uczestnika zawarta wypowiedzi w pkt. 2 wniosku;
- uczestnik wykazał, powołując się również na dokumenty załączone do wniosku, w tym protokół ustaleń z 26.04.2018r. i umowę z dnia 28.06.2018r., k. 27, że miasto nie otrzymało kwoty takiej o jaką zabiegało, tj. 560 000 złotych (otrzymało 420 000 zł) natomiast powiat (...) otrzymał kwotę znacznie większą bo 1 410 000 złotych na ul. (...), a łącznie 1 580 000 złotych. Ustalenia w tej mierze stanowiły dopiero podstawę do zawarcia umowy między Powiatem O. a Skarbem Państwa, a rozbieżność pomiędzy tymi dwoma kwotami jest znaczna;
- w wypowiedzi wnioskodawcy z pkt. 5 wniosku, k. 10, wynika jego ocena działań w zakresie inwestycji ul. (...). Zarzucił on, że dopiero w miesiącu lipcu zostały podjęte właściwe działania, przetarg ogłoszony dopiero w miesiącu sierpniu 2018r., otwarcie ofert nastąpiło we wrześniu 2018r. a dopiero 10 października 2018r. o godz. 13 (dzień rozprawy) miało odbyć się przekazanie placu budowy. Termin zakończenia inwestycji, według twierdzeń wnioskodawcy, to 15 listopad 2018r. (wnioskodawca potwierdził to zeznaniem na rozprawie). Z tego powodu ocena uczestnika o zaniedbaniach i nieudolności władz powiatu (...). Powyższe ma też związek z wypowiedzą zwartą w pkt. 6 wniosku, k. 11, gdzie uczestnik przykładowo podał przypadek ul. (...), gdzie w wyniku opieszałości władz powiatu przetarg został ogłoszony w drugiej połowie roku, a wykonawca rozpoczął prace dopiero w październiku. Uczestnik wskazał tu swoje doświadczenia z innych inwestycji miejskich, gdzie warunki atmosferyczne w okresie jesiennym spowodowały zatrzymanie robót, a w szczególności dotyczyło to temperatur poniżej 10st., co często ma miejsce w okresie jesiennym.
dowód: przesłuchanie uczestnika, k.121
Sąd dał wiarę zeznaniom uczestnika co do okoliczności w jakich wypowiadał się na konferencji, jak też z jakich powodów wypowiadał słowa, co do których wnioskodawca zarzucał mu nieprawdę. Zeznania uczestnika mają w całości pokrycie w dokumentach załączonych do wniosku jak też w treści całej jego wypowiedzi na konferencji prasowej w dniu 20.09.2018r. stanowiącej dowody w niniejszej sprawie.
Sąd zważył co następuje:
Wniosek złożony w dniu 8 października 2018r. w trybie wyborczym, jako niezasadny, został oddalony.
Niniejszą sprawę należało rozpatrzeć na podstawie przepisów Ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. Kodeks Wyborczy Dz. U. nr 21 poz. 112 ze zmianami w szczególności w oparciu o przepis art. 111 w związku z art. 105 Kodeksu Wyborczego, zwanego dalej Kodeksem.
Przepis art. 105 Kodeksu stanowi, że agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób lub do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego. Agitację wyborczą można prowadzić od dnia przyjęcia przez właściwy organ, zawiadomienia o utworzeniu Komitetu Wyborczego na zasadach, w formach i w miejscach określonych przepisami Kodeksu.
Przepis art. 111 Kodeksu w § 1 stanowi, że jeśli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu Prawa prasowego, materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitety wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia: zakazu rozpowszechniania takich informacji, przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje, nakazanie sprostowania takich informacji, nakazanie publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste, nakazanie przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone oraz nakazanie uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100 000 złotych na rzecz organizacji porządku publicznego.
Celem tego przepisu jest nie tylko ochrona uczestników kampanii (kandydatów i komitetów wyborczych) przed skutkami rozpowszechniania nieprawdziwych informacji ale również ocena prawidłowości przebiegu kampanii wyborczej, rywalizacji politycznych, zasad uczciwej konkurencji wyborczej, która ma przez to zapobiegać zniekształceniu ocen wyborców w tym znaczeniu ma charakter także ochrony dobra publicznego. Wymieniony przepis odnosi się tylko i wyłącznie do nieprawdziwych informacji zawartych w materiałach wyborczych. Nie dotyczy on komentarzy i oceny przymiotów kandydata bo co do tego może on dochodzić ochrony na zasadach ogólnych (postanowienie SA w Katowicach z 7.11.2002r. I Acz 1956/02, OSA 2003/10/47). Przepis ten dotyczy wyłącznie podawanych w materiałach odnoszących się do kampanii wyborczej faktów, a nie wniosków czy ocen opartych na tych faktach. Tylko fakt ma charakter obiektywny, a każda ocena jest subiektywna, w zależności od punktu widzenia osoby dokonującej oceny, ocena czy opinia ze swej natury może być trafna albo bezzasadna. Oceny nie poddają się weryfikacji, prawda – fałsz, w rozumieniu przepisów prawa wyborczego, które są sformalizowane w tym zakresie (postanowienie SA w Katowicach, sygn. I ACz 972/98, OSA 2000/4/16).
Warunkiem wniosku złożonego w trybie art. 111 Kodeksu jest wykazanie, że materiały opisane w tym przepisie stanowią agitację wyborczą w rozumieniu art. 105 Kodeksu oraz czy działanie konkretnych osób dokonujących czynności określonych w art. 111 Kodeksu może zostać zakwalifikowane jako agitacja wyborcza. W tym przypadku przyjąć trzeba, że wypowiedzi uczestnika na konferencji w dniu 20.09.2018r. mimo, że została ona zapowiedziana jako spotkanie Prezydenta i Wiceprezydenta Miasta O., są wypowiedziami również kandydata na Prezydenta Miasta O. w trakcie trwającej kampanii wyborczej. Uznać zatem trzeba, że krytyczne wypowiedzi w stosunku do działań czy zaniechań Starosty Powiatu (...), jakim jest wnioskodawca, który równocześnie jest kontrkandydatem uczestnika na urząd Prezydenta Miasta O., są agitacją wyborczą w rozumieniu art. 105 Kodeksu Wyborczego. W orzecznictwie Sądu Najwyższego akceptowana jest szeroka koncepcja agitacji wyborczej tak, że w tym przypadku Sąd przyjął takie rozumienie agitacji wyborczej.
Analizując zatem przesłanki art. 111 Kodeksu Wyborczego, tj. czy wypowiedzi uczestnika jako forma agitacji wyborczej zawierają informacje nieprawdziwe, Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, na podstawie głównie zeznań wnioskodawcy i uczestnika, jak też uzupełniająco dokumentów załączonych do wniosku, uznał że żadna z wypowiedzi wskazanych w pkt. 1-6 wniosku nie stanowi informacji nieprawdziwych. W odniesieniu do wypowiedzi w pkt. 2 i 5 wniosku, są to według oceny Sądu, opinie uczestnika (negatywne) o działaniach wnioskodawcy pełniącego funkcję Starosty przy realizacji inwestycji powiatowej ul. (...) w O.. Argumenty wskazane przez uczestnika, które dały mu podstawę do takich twierdzeń są przekonywające, natomiast nie można tutaj zastosować kryterium prawda-fałsz jako, że są to oceny oparte na faktach. W odniesieniu do pozostałych wypowiedzi zawartych w pkt. 1, 3, 4, 5 i 6 Sąd uznał, że uczestnik podał prawdziwe fakty, a to w aspekcie również treści konferencji i jej przedmiotu co do którego wnioskodawca miał wiedzę. Wypowiedź w pkt. 1 odnosiła się do inwestycji powiatowej drogowej, faktycznie jedynej do realizacji w 2018r.. To ostatecznie władze powiatu decydowały o przeznaczeniu środków według ustaleń beneficjentów na spotkaniu w dniu 26.04.2018r.. Uczestnik w wypowiedziach w pkt. 3 i 4 mówił o władzach powiatu, a nie o wnioskodawcy jako Staroście, a zdanie dotyczące wielkości środków jako zaskoczenie stanowiło również element oceny i opiniujący, a nie czysto odnoszący się do faktów i do osoby wnioskodawcy. W odniesieniu do wypowiedzi w pkt. 6 uczestnik dał przykład związany z ul. (...) i przeszkodami w realizacji tej inwestycji związanymi z warunkami pogodowymi. Ma to związek z oceną przez uczestnika opóźnień w realizacji inwestycji ul. (...) i uzasadnionych przez niego argumentów związanych z działaniami inwestora powiatowego. Nie ma to zatem stricte charakteru faktu, co nie pozwala dokonać oceny prawda-fałsz, a z doświadczenia życiowego wiadomo, że realizacja inwestycji budowlanych w okresach jesiennych może natrafić na przeszkody pogodowe.
Z tych względów orzeczono jak w pkt. 1 sentencji postanowienia na podstawie cytowanych przepisów a o kosztach orzeczono w pkt. 2 na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z § 1.4a Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie. Od wnioskodawcy zasądzono zgodnie z wyżej wymienionymi przepisami kwotę 720 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego uczestnika.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację: Ewa Olszewska
Data wytworzenia informacji: