II Ca 162/25 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Krakowie z 2025-04-17

Sygnatura akt II Ca 162/25

POSTANOWIENIE

Dnia 17 kwietnia 2025 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Grzegorz Buła

Protokolant: osobiście

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2025 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie M. W. działającej w imieniu i na rzecz wierzyciela (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przy uczestnictwie Ł. G., L. G. i J. G.

o wpis w księdze wieczystej

na skutek apelacji uczestników L. G. i J. G. od postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie z dnia 26 listopada 2024 roku, sygnatura akt DzKw/KR1P/00104294/24

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  stwierdzić, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w niniejszym postępowaniu.

SSO Grzegorz Buła

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 17 kwietnia 2025 roku

Postanowieniem z dnia 26 listopada 2024 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie utrzymał w mocy zaskarżony wpis Referendarza Sądowego dokonany w dniu 10 października 2024 roku w dziale III księgi wieczystej nr (...) w sprawie o sygnaturze akt DzKw/KR1P/00078429/24.

W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, iż Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie M. W. w dniu 2 sierpnia 2024 roku złożyła do tamt. Sądu wniosek, zarejestrowany pod sygn. DzKw/KR1P/00078429/24, o dokonanie w dziale III księgi wieczystej (...) wpisu o przyłączeniu się do egzekucji z nieruchomości w sprawie GKm 65/24 z wniosku wierzyciela (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko dłużnikowi Ł. G. na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie w dniu 30 czerwca 2022 roku, sygn. akt IX GNc 2572/22, opatrzonego klauzulą wykonalności. Do wniosku załączono zawiadomienie Komornika o wszczęciu egzekucji z nieruchomości i wezwanie do zapłaty długu w sprawie GKm 65/24 dotyczące nieruchomości lokalowej objętej księgą wieczystą (...).

Referendarz sądowy w dniu 10 października 2024 roku dokonał wpisu zgodnie z treścią wniosku. Wpis ten został zaskarżony przez uczestników L. G. i J. G., którzy wnieśli o jego uchylenie i oddalenie wniosku.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Księga wieczysta nr (...) prowadzona jest dla stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w K., z którego własnością związany jest udział w nieruchomości wspólnej objętej księgą wieczystą (...) wynoszący 4606/108563 części. W dziale II tej księgi jako współwłaściciele nieruchomości na zasadzie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej ujawnieni są L. G. i J. G.. Podstawę wpisu własności na ich rzecz stanowi porozumienie i umowa przeniesienia własności nieruchomości z dnia 3 lipca 2024 roku zawarta w formie aktu notarialnego pomiędzy Ł. G. jako zbywcą oraz L. G. i J. G. jako nabywcami. Wpisu własności na ich rzecz dokonano na wniosek z dnia 3 lipca 2024 roku w sprawie DzKw/KR1P/00068753/24. Uprzednio jako właściciel nieruchomości w dziale II księgi wieczystej ujawniony był Ł. G. na podstawie umowy przeniesienia własności nieruchomości zawartej w dniu 16 lutego 2024 roku. Wpisu własności na jego rzecz dokonano na wniosek z dnia 16 lutego 2024 roku w sprawie DzKw/KR1P/00018547/24. W dziale III tej księgi wieczystej ujawnione jest roszczenie na rzecz B. R. o przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży, która zostanie zawarta w wykonaniu przedwstępnej umowy sprzedaży, jak również trzy wpisy dotyczące przyłączenia się do egzekucji z nieruchomości w sprawach przeciwko dłużnikowi Ł. G. na rzecz:

(...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. – postępowanie egzekucyjne Km 343/24 prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie M. W. (wpis na wniosek z dnia 7 marca 2024 roku w sprawie DzKw/KR1P/00026363/24 na podstawie zawiadomienia o wszczęciu egzekucji z nieruchomości z 7 marca 2024 roku),

- (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. (wpis nieprawomocny, objęty wnioskiem w niniejszej sprawie),

- (...)Funduszu (...) z siedzibą we W. - postępowanie egzekucyjne Km 696/24 prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa –

Śródmieścia w Krakowie M. W. (wpis nieprawomocny na wniosek z dnia 6 sierpnia 2024 roku w sprawie DzKw/KR1P/00079105/24 na podstawie zawiadomienia o wszczęciu egzekucji z nieruchomości z dnia 6 sierpnia 2024 roku, będący przedmiotem skargi w sprawie DzKw/KR1P/105428/24).

Pierwszy wpis dotyczący wszczęcia egzekucji z nieruchomości został dokonany w dziale III księgi wieczystej na wniosek z dnia 28 lutego 2024 roku w sprawie DzKw/KR1P/00022754/24 na podstawie zawiadomienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie M. W. z dnia 28 lutego 2024 roku o wszczęciu egzekucji z nieruchomości w sprawie GKm 48/23 z wniosku wierzyciela (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko dłużnikowi Ł. G.. Wpis wykreślono na wniosek z dnia 12 sierpnia 2024 roku w sprawie DzKw/KR1P/00080707/24 z uwagi na umorzenie postępowania egzekucyjnego postanowieniem z dnia 16 lipca 2024 roku.

Pismem z dnia 2 sierpnia 2024 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie M. W. zawiadomiła dłużnika Ł. G. o wszczęciu egzekucji z nieruchomości objętej księgą wieczystą (...), na wniosek wierzyciela (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W., w sprawie GKm 65/24, w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie w dniu 30 czerwca 2022 roku, sygn. akt IX GNc 2572/22, opatrzonego klauzulą wykonalności, jak również wezwała dłużnika do zapłaty należności w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem przystąpienia do opisu i oszacowania nieruchomości.

W ocenie Sądu Rejonowego powyższy stan faktyczny uzasadniał dokonanie zaskarżonego wpisu przez Referendarza Sądowego w ramach kognicji wynikającej z art. 626(8) §2 k.p.c. Sąd pierwszej instancji podniósł, że stosownie do art. 923 k.p.c. wskutek wniosku wierzyciela o wszczęcie egzekucji z nieruchomości wymienionej we wniosku komornik wzywa dłużnika, aby zapłacił dług w ciągu dwóch tygodni pod rygorem przystąpienia do opisu i oszacowania, a jednocześnie z wysłaniem dłużnikowi tego wezwania komornik składa do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej wniosek o wpis o wszczęciu egzekucji lub o złożenie wniosku do zbioru dokumentów, wraz z odpisem wezwania do zapłaty (art. 924 § 1 k.p.c.), zaś jeżeli nieruchomość jest już przedmiotem egzekucji z nieruchomości – wniosek o wpis o przyłączeniu się wierzyciela do egzekucji lub o złożenie wniosku do zbioru dokumentów (art. 927 § 2 k.p.c.). Jak stwierdził Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie Komornik Sądowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie wraz ze złożonym w imieniu i na rzecz wierzyciela (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. wnioskiem o ujawnienie w dziale III księgi wieczystej (...) przyłączenia się do egzekucji z nieruchomości w sprawie GKm 65/24, przedłożyła dokument stanowiący podstawę tego wpisu tj. zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z nieruchomości z wezwaniem do spłaty długu z dnia 2 sierpnia 2024 roku. Zdaniem Sądu Rejonowego okoliczność, iż w dziale II w/w księgi wieczystej w chwili złożenia wniosku o przedmiotowy wpis, jako współwłaściciele nieruchomości ujawnieni byli uczestnicy L. G. i J. G., nie zaś dłużnik Ł. G., nie stanowiła przeszkody do wpisu z uwagi na dyspozycję art. 930 § 1 k.p.c., zgodnie z którą rozporządzenie nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie, a kolejni wierzyciele dłużnika mogą przyłączyć się do prowadzonej egzekucji i nabywca może uczestniczyć w postępowaniu w charakterze dłużnika, przy czym w przypadku czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy. Sąd ten podniósł, że aktualne brzmienie powołanego przepisu obowiązuje od 1 lipca 2023 roku i wynika z ustawy z dnia 9 marca 2023 roku o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 614), która do dotychczasowego brzmienia art. 930 § 1 zd.1 k.p.c. dodała treść: „a kolejni wierzyciele dłużnika mogą przyłączyć się do prowadzonej egzekucji”. Według Sądu pierwszej instancji wprowadzona przez ustawodawcę zmiana spowodowała, iż zbycie przez dłużnika nieruchomości na rzecz innego podmiotu nie ma wpływu na możliwość przyłączania się do prowadzonej egzekucji kolejnych wierzycieli dłużnika. Nadto Sąd ten stwierdził, że jakkolwiek przepis ten w aktualnym brzmieniu obowiązuje od 1 lipca 2023 roku, to jednak art. 19 ust. 1 powołanej wyżej ustawy nowelizującej przepisy znowelizowane stosuje się do wszystkich spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, jak i na ogólnych zasadach do spraw wszczętych później.

Odnosząc te rozważania do stanu faktycznego istniejącego w tej sprawie Sąd Rejonowy stwierdził, że dłużnik Ł. G. był ujawniony w dziale II księgi wieczystej (...) jako właściciel nieruchomości od 16 lutego 2024 roku do 3 lipca 2024 roku i w tym okresie doszło do wszczęcia egzekucji z nieruchomości w sprawie GKm 48/23 z wniosku wierzyciela (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko dłużnikowi Ł. G., jak również w sprawie Km 343/24 z wniosku (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko dłużnikowi Ł. G.. W tej sytuacji, jak wskazał ten Sąd, zajęcie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym zostało zatem dokonane w okresie, gdy właścicielem nieruchomości był dłużnik Ł. G., a w konsekwencji późniejsze przeniesienie własności nieruchomości na rzecz skarżących L. G. i J. G. na podstawie umowy z dnia 3 lipca 2024 roku zgodnie z art. 930 § 1 k.p.c. nie miało wpływu na dalsze postępowanie egzekucyjne i nie stanowiło przeszkody do przyłączenia się do prowadzonej egzekucji przez kolejnych wierzycieli, w szczególności wierzyciela (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.. Dokonując oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego Sąd pierwszej instancji stwierdził także, iż wobec znowelizowania brzmienia art. 930 § 1 k.p.c. straciło aktualność orzecznictwo Sądu Najwyższego i poglądy wyrażane w literaturze na tle poprzedniego brzmienia tego przepisu.

Apelację od tego postanowienia wnieśli uczestnicy L. G. i J. G., zaskarżając je w całości i zarzucając naruszenie przepisów postępowania, a to:

1)  art. 626(9) przez jego niezastosowanie, w konsekwencji dokonanie wpisu pomimo faktu, że w dniu złożenia wniosku o wpis Ł. G. nie był już właścicielem nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...), a byli nimi uczestnicy, a także pomimo tego, że postępowania komornicze zostały umorzone przed złożeniem wniosku o przyłączenie się do egzekucji;

2)  art. 927 k.p.c., 930 k.p.c. i 233 k.p.c. poprzez ich błędne zastosowanie i uwzględnienie faktu prawidłowego wpisu do księgi wieczystej, podczas gdy w momencie dokonywania wpisu będącego przedmiotem zaskarżonego postanowienia dłużnik Ł. G. nie był już właścicielem nieruchomości objętej w/w księgą wieczystą, a wszystkie długi wskazane w dziale III tej księgi wieczystej były spłacone w dniu 4 lipca 2024 roku, a postępowania komornicze zostały umorzone przed złożeniem wniosku o przyłączenie się do egzekucji.

Nadto uczestnicy zarzucili błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż przyłączenie się uczestnika do postępowania egzekucyjnego z nieruchomości w sprawie GKm 65/24 było skuteczne, podczas gdy wszystkie długi wskazane w dziale III tej księgi wieczystej były spłacone w dniu 4 lipca 2024 roku, a postępowania komornicze zostały umorzone przed złożeniem wniosku o przyłączenie się do egzekucji.

W związku z powyższymi zarzutami uczestnicy wnieśli o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez uchylenie w całości wpisu w księdze wieczystej (...) w tym wpisu przyłączenia się do egzekucji z nieruchomości w sprawie GKm 65/24 z wniosku wierzyciela (...) S.A. przeciwko dłużnikowi Ł. G., na podstawie tytułu wykonawczego Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z dnia 26 marca 2024 roku sygn. akt IX GNc 2572/22 i oddalenie wniosku o wpis. Ewentualnie wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Sąd pierwszej instancji. Wnieśli także o zasądzenie od uczestnika na rzecz skarżących kosztów niniejszego postępowania. Do apelacji uczestnicy dołączyli trzy potwierdzenia przelewów bankowych na rzecz Komornika Sądowego M. W. na poczet spraw o sygnaturach Km 343/24, Km 384/24, GKm 48/23. Wydruki te zostały sporządzone w dniu 4 lipca 2024 roku.

W toku postepowania odwoławczego nie wpłynęła jakkolwiek odpowiedź na apelację uczestników.

Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd Okręgowy przyjął za własny stan faktyczny ustalony przez Sąd pierwszej instancji, jako stan istniejący w chwili wpływu do tego Sądu przedmiotowego wniosku o wpis, a także istniejący w chwili wydania zaskarżonego postanowienia. Sąd Okręgowy uznał go za w pełni prawidłowy i oparty na właściwej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego.

Nadto Sąd Okręgowy ustalił, że:

Po wydaniu zaskarżonego skargą wpisu z dnia 10 października 2024 roku (godz. 13:47:30) na wniosek z dnia 12 sierpnia 2024 roku Dz.Kw./KR1P/00080707/24 w dniu 10 października 2024 roku (godz. 14:02:08) Referendarz Sądowy wykreślił z księgi wieczystej (...) wpis dotyczący wszczęcia postępowania egzekucyjnego z nieruchomości objętej tą księgą wieczystą przeciwko dłużnikowi Ł. G. na rzecz wierzyciela (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W., prowadzonego pod sygnaturą GKm 48/23. Także po dokonaniu w/w zaskarżonego wpisu na wniosek z dnia 14 sierpnia 2024 roku Dz.Kw./KR1P/00081238/24 w dniu 10 października 2024 roku (godz. 14:31:35) Referendarz Sądowy wykreślił z księgi wieczystej (...) wpis dotyczący przyłączenia postępowania egzekucyjnego z tej nieruchomości przeciwko dłużnikowi Ł. G. na rzecz wierzyciela (...) S.A., prowadzonego pod sygnaturą akt Km 384/24.

Po wydaniu zaskarżonego apelacją postanowienia na wniosek z dnia 14 sierpnia 2024 roku Dz.Kw./KR1P/00081239/24 w dniu 17 stycznia 2025 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie wykreślił z księgi wieczystej (...) wpis dotyczący przyłączenia postępowania egzekucyjnego z tej nieruchomości przeciwko dłużnikowi Ł. G. na rzecz wierzyciela (...) Bank (...) S.A., prowadzonego pod sygnaturą akt Km 343/24.

Dowód: treść księgi wieczystej (...);

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie była zasadna.

W ocenie Sądu Okręgowego podniesione przez apelujących zarzuty nie były skuteczne i nie mogły doprowadzić do zmiany lub uchylenia zaskarżonego postanowienia Sądu Rejonowego.

Przedmiotem niniejszego postępowania nie jest ocena czy komornik sądowy w sposób prawidłowy dokonał przyłączenia postępowania egzekucyjnego z wniosku wierzyciela (...) S.A. w W. przeciwko dłużnikowi Ł. G. w sprawie prowadzonej pod sygnaturą GKm 65/24, jak również czy w ogóle istniały podstawy do wszczęcia w/w postępowania egzekucyjnego. W tym zakresie uczestnicy L. G. i J. G. mogą podejmować właściwe środki zaskarżenia w ramach powyższego postępowania egzekucyjnego, bądź kwestionować te czynności poprzez ewentualne wytoczenie stosownych postępowań przeciwegzekucyjnych. W ramach niniejszego postępowania zachodzi jedynie podstawa do dokonania kontroli instancyjnej czy doszło do jakichkolwiek uchybień w toku postępowania wieczystoksięgowego o ujawnienie w księdze wieczystej (...) wpisu żądanego we wniosku Komornika Sądowego M. W. z dnia 2 sierpnia 2024 roku.

Kontynuując rozważania należy podnieść, że stosownie do art. 626(8) § 2 k.p.c., kognicja sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym ma charakter silnie zawężony, sprowadzając się do badania treści księgi wieczystej i wniosku oraz treści i formy dołączonych do niego dokumentów. Powyższa regulacja determinuje również zakres rozpoznania sprawy przez sąd odwoławczy, który ogranicza się do rozstrzygnięcia, czy orzeczenie Sądu pierwszej instancji było zgodne z prawem w świetle: treści wniosku, treści i formy dokumentów stanowiących podstawę wpisu oraz treści księgi wieczystej (por. A. Zieliński, K. Flaga-Gieruszyńska [red.], Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do art. 6268 , C.H. Beck 2016, teza 2.).

Sąd wieczystoksięgowy nie prowadzi postępowania dowodowego jak ma to miejsce w procesie cywilnym, z wyjątkiem dowodu z dokumentów i to wyłącznie takich, które stanowią podstawę wpisu (por. uzasadnienie uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2009 r., III CZP 80/09, LEX nr 531134 oraz postanowienia Sądu Najwyższego z 5 września 2008 r., I CSK 60/08, LEX nr 465956, z 21 lipca 2010 r., III CSK 122/10, LEX nr 1620545 oraz z 16 maja 2019 r., I CSK 647/18, LEX nr 2657467). W orzecznictwie wieczystoksięgowym podkreśla się wręcz zakaz korzystania z „niedołączonych do wniosku dokumentów”, czy prowadzenia postępowania „w celu poszukiwania podstawy wpisu” (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z 5 grudnia 2014 r., III CSK 45/14, LEX nr 1648707 oraz z 11 marca 2015 r., II CSK 280/14, LEX nr 1660661). W postępowaniu wieczystoksięgowym rola sądu sprowadza się w zasadzie do rejestracji (albo jej odmowy) skutków zdarzeń prawnych odnoszących się do praw ujawnionych lub mających podlegać ujawnieniu w księdze wieczystej, a nie wprost o tych prawach (roszczeniach co do nich). Odpowiada temu założenie, że w postępowaniu o wpis w księdze wieczystej sąd nie rozstrzyga sporu o prawo objęte wnioskiem o wpis, lecz bada jedynie treść wniosku, treść i formę załączonych doń dokumentów oraz treść księgi wieczystej, a także założenie, że postępowanie wieczystoksięgowe nie służy dochodzeniu praw, lecz ich ujawnianiu i ewidencjonowaniu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 sierpnia 2022 r., I CSK 1639/22, LEX nr 3414753).

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy nie naruszył kognicji wynikającej z art. 626(8) §2 k.p.c., gdyż rozstrzygając przedmiotowy wniosek badał pod kątem zasadności jego żądań jedynie treść księgi wieczystej (...) i przedłożony jako podstawa wpisu dokument w postaci zawiadomienia z dnia 2 sierpnia 2024 roku o wszczęciu egzekucji z nieruchomości i wezwanie do zapłaty długu. W ramach niniejszego postępowania nie było podstaw do badania i analizowania jakichkolwiek innych dokumentów, w szczególności powoływanych przez apelujących uczestników w środkach zaskarżenia i prawidłowo Sąd Rejonowy tego nie czynił.

Z powyższych względów nie mógł też zostać naruszony art. 233 §1 k.p.c., który jak wskazano wcześniej ma zastosowanie w postępowaniu wieczystoksięgowym jedynie w wąskim zakresie związanym z kognicją sądu wieczystoksięgowego. Nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego, że Sąd pierwszej instancji w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny wynikający zarówno z treści przedłożonego wraz z wnioskiem dokumentu, jak i z treści księgi wieczystej nr (...). Sąd ten ustalił bowiem kto jest aktualnym właścicielem nieruchomości i kto nim był w dacie wniesienia przedmiotowego wniosku o wpis, na jakiej podstawie apelujący uczestnicy nabyli własność tej nieruchomości, w jakim okresie właścicielem tej nieruchomości był dłużnik Ł. G. przeciwko, któremu prowadzone było postępowanie egzekucyjne z tej nieruchomości w sprawie o sygn. GKm 65/24, a także kiedy i na jakiej podstawie ujawniono w tej księdze wszczęcie egzekucji z tej nieruchomości (w tym późniejsze przyłączenia kolejnych wierzycieli), jak również kiedy ten wpis został wykreślony.

Nie był też zasadny zarzut w zakresie błędu w ustaleniach faktycznych, skoro ustalenia Sądu Rejonowego były w pełni zgodne, zarówno z treścią dokumentu, będącego podstawą wpisu, jak i z treścią księgi wieczystej. Podnieść należy, że powyższy zarzut, jak i zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. w istocie związane były z dokonaną przez Sąd Rejonowy oceną prawną ustalonego stanu faktycznego.

Bez znaczenia w tej sprawie są podnoszone przez apelujących okoliczności związane ze spłatą należności objętych postępowaniami egzekucyjnymi prowadzonymi przeciwko dłużnikowi Ł. G., jak i dokumenty, które miałyby wykazywać powyższe fakty. Po pierwsze stwierdzić należy, że dokumenty które przedłożyli apelujący nie spełniają wymagań formalnych określonych w art. 31 ust.1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece (tj. Dz.U. z 2025r. poz. 341), dalej u.k.w.h., zgodnie z którym wpis może być dokonany na podstawie dokumentu z podpisem notarialnie poświadczonym, jeżeli przepisy szczególne nie przewidują innej formy dokumentu. Nadto nie wynika z nich, że postępowania egzekucyjne, których dokumenty te miały dotyczyć zostały zakończone.

W dalszej kolejności wskazać należy, że rozpoznając sprawę w postępowaniu wieczystoksięgowym zarówno referendarz sądowy, jak i sąd prowadzący takie postępowanie jest obowiązany rozpoznawać wnioski o wpis według kolejności ich wpływu przy uwzględnieniu stanu istniejącego w chwili wniesienia danego wniosku do sądu. Wynika to zarówno z art. 626(6) k.p.c., jak i z orzecznictwa Sądu Najwyższego. Stanowisko takie wyraził m.in. Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów, której nadał moc zasady prawnej, z dnia 16 grudnia 2009 roku III CZP 80/09, OSNC 2010/6/84, w której stwierdził, że sąd rozpoznając wniosek o wpis w księdze wieczystej związany jest stanem rzeczy istniejącym w chwili złożenia wniosku i kolejnością jego wpływu. Sąd Okręgowy w składzie rozpoznającym tę sprawę pogląd ten w pełni podziela.

Podnieść trzeba, że obowiązkiem Sądu Rejonowego w ramach kognicji z art. 626(8) §2 k.p.c. było też dokonanie oceny czy w świetle przepisów prawa materialnego, a także art. 31 i art. 34 u.k.w.h., treść księgi wieczystej i treść oraz forma przedłożonych dokumentów uzasadniają dokonanie żądanego wpisu.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd pierwszej instancji zasadnie uznał, że wpis ten może zostać dokonany na podstawie przedłożonego dokumentu. W dacie wpływu wniosku do księgi wieczystej o wpis przyłączenia się do egzekucji kolejnego wierzyciela prowadzącego postępowanie egzekucyjne z nieruchomości przeciwko dłużnikowi Ł. G. w księdze wieczystej nr (...) były ujawnione wpisy o wszczęciu egzekucji z tej nieruchomości i o przyłączeniu się kolejnych wierzycieli. W takim stanie faktycznym Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że w świetle art. 930 §1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym w dacie wszczęcia niniejszego postępowania, przedłożony wraz z wnioskiem dokument w postaci zawiadomienia z 2 sierpnia 2024 roku o wszczęciu egzekucji z tej nieruchomości na rzecz wierzyciela (...) S.A., może stanowić podstawę o jakiej stanowi art. 927 §1 i §2 k.p.c. do dokonania żądanego wpisu. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego co do tego, iż okoliczność, że już po zajęciu tej nieruchomości w trybie egzekucyjnym doszło do jej zbycia na rzecz nowych właścicieli (apelujących), nie wyłączało w świetle znowelizowanego art. 930 §1 k.p.c. wpisu przyłączenia się wierzyciela (...) S.A. do postępowań egzekucyjnych przeciwko temu samemu dłużnikowi, które ujawniono już w treści księgi wieczystej. Zasadnie zatem Referendarz Sądowy dokonał takiego wpisu i prawidłowo Sąd pierwszej instancji orzekł w zaskarżonym postanowieniu o jego utrzymaniu w mocy.

Jeszcze raz podnieść trzeba, że Sąd Rejonowy w tym postępowaniu nie był uprawniony do ustalania i badania tego czy komornik sądowy wcześniej nie zakończył prowadzonych uprzednio egzekucji, a także czy prawidłowo wszczął egzekucję z tej nieruchomości na rzecz kolejnego wierzyciela.

Trafnie też Sąd pierwszej instancji wskazał, że przywołane przez skarżących orzecznictwo pochodzi z okresu, gdy istniał odmienny stan prawny w zakresie art. 930 k.p.c., a dodać też trzeba, że art. 34 u.k.w.h. nie ma zastosowania w przypadku każdego z wpisów (III CZP 121/09). Nie stoi także na przeszkodzie ujawnieniu przyłączenia do egzekucji kolejnego wierzyciela w trybie znowelizowanego art. 930 k.p.c. (por. T. Czech, Księgi wieczyste i hipoteka. Komentarz. Tom I. Księgi wieczyste, wyd. III, LEX/el. 2025, E. Jaceczko [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Art.506–1217. Tom II, red. O. M. Piaskowska, Warszawa 2024, art. 930, LEX).

Jeśli apelujący kwestionują prawidłowość prowadzenia egzekucji z ich nieruchomości na rzecz (...) S.A. to służą im stosowne środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym w postaci skargi na czynność komornika, wniosek o umorzenie tego postępowania, bądź powództwo przeciwegzekucyjne o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji. Ocena tych kwestii wykracza jak już wskazano poza kognicję postępowania wieczystoksięgowego.

Z powyższych względów nie zachodziły przesłanki z art. 626(9) k.p.c. do oddalenia przedmiotowego wniosku.

Mając powyższe na uwadze w ocenie Sądu Okręgowego podniesione zarzuty naruszenia prawa procesowego, jak i błędnych ustaleń faktycznych nie były zasadne. Ponieważ Sąd Okręgowy nie dostrzegł także z urzędu jakichkolwiek naruszeń prawa materialnego, to apelacja uczestników została oddalona na zasadzie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 §2 k.p.c.,

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie wynikającej z art. 520 §1 k.p.c. co do rozstrzygnięcia o kosztach postępowania nieprocesowego, nie znajdując podstaw do odstąpienia od tej reguły.

SSO Grzegorz Buła

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Arkadiusz Jania
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Grzegorz Buła
Data wytworzenia informacji: