Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Krakowie

POSTANOWIENIE

Dnia 20 grudnia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Zbigniew Zgud

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2024r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Z. S.

z udziałem A. F., I. K., W. F., P. F.

o wpis do księgi wieczystej

na skutek apelacji wnioskodawczyni Z. S.

od postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie

z dnia 29 lutego 2024r., sygnatura akt DzKw/KR1 P/0061590/23

postanawia:

I.  oddalić apelację;

I.  stwierdzić, że wnioskodawczyni i uczestnicy ponoszą koszty swojego udziału w postępowaniu apelacyjnym;

II.  przyznać od Skarbu Państwa — Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie na rzecz r.pr. M. K. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt groszy brutto) tytułem pomocy prawnej udzielonej wnioskodawczyni z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

Sędzia Zbigniew Zgud

Sygn. akt II Ca 1203/24

UZASADNIENIE

postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z 20 grudnia 2024 r.

Postanowieniem z dnia 29 lutego 2024 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie wydanym w sprawie prowadzonej pod sygnaturą DZKW KR1P 61590/23 w pkt. 1 oddalił wniosek w części dotyczącej ujawnienia działki nr (...) w księdze wieczystej (...). W pkt. 2 sentencji przyznał od Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego M. K. kwotę 240 zł oraz należny od tej kwoty podatek VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy z urzędu. W ostatnim punkcie sentencji Sąd I instancji stwierdził, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Orzeczenie to zostało wydane po przeprowadzeniu badania treści księgi wieczystej oraz wniosku i dołączonych do niego dokumentów zgodnie z art. 626 ^{( 8)} § 2 k.p.c. Sąd Rejonowy ustalił, że księga wieczysta nr(...)prowadzona jest dla nieruchomości gruntowej - działki (...) położonej w K.. W dziale II własność wpisano na rzecz W. F., A. F., P. F. w udziałach po 1/4 części, na rzecz I. K. w 1/8 części, na rzecz Z. S. w 1/8 części.

W dziale III widnieją wpisy ograniczonych praw rzeczowych i ostrzeżenia, a dział IV jest wolny od wpisów.

Sąd Rejonowy na podstawie tak poczynionych ustaleń zważył, co następuje:

W związku z art. 398 ²² § 3 i § 5 k.p.c. w wyniku wniesienia skargi postanowienie referendarza utraciło moc, a Sąd rozpoznaje sprawę jako sąd pierwszej instancji na nowo i dokonuje swojej oceny niezależnie od oceny referendarza sądowego.

Sąd Rejonowy wskazał, że wniosek o ujawnienie działki nie mógł zostać uwzględniony zgodnie z art. 626 ⁹ k.p.c., gdyż na podstawie wykazu zmian gruntowych ks. rob. (...) oraz ks. rob. (...) działki nr (...) zmieniły oznaczenie na działki nr (...). Następnie na podstawie wykazu zmian gruntowych z dnia 26.03.2001 nr (...) działka nr (...) podzieliła się na działki nr (...), a następnie działką nr (...) zmieniła oznaczenie na działkę nr (...) obecnie ujawnioną w księdze wieczystej.

Z przedłożonego do wniosku wykazu z dnia 19.07.2019, wynika natomiast, że wykazem nr ks. rob. (...) oraz ks. rob. (...) błędnie przyjęto, że parcele l. kat. (...) i (...) utworzyły działki nr (...), gdyż w rzeczywistości część parceli (...) odpowiada także działce nr (...), a operatem P. (...) parcela l. kat. (...) podzieliła się na parcele (...) (do działki nr (...)) i (...), po czym parcela nr (...) utworzyła działkę nr (...).

Nie można jednak dokonać wpisu na podstawie wykazu korygującego, gdyż z samej jego treści wynika, że powstały jeszcze inne parcele bądź ich części, co do których nie przedstawiono żadnych dokumentów.

Sąd I instancji ocenił również, że żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia nie miał przedstawiony na etapie skargi wykaz synchronizacyjny GD-11. (...). (...) (jego kopia), gdyż w samej jego treści zatytułowano go „Równoważniki nie nadające się do ujawnienia w księgach wieczystych”.

To Wnioskodawca zobowiązany był do dołączenia dokumentów stanowiących podstawę wpisu.

Nie dołączenie do wniosku dokumentów mających stanowić podstawę wpisu i uzasadniających dokonanie tego wpisu, nie stanowi braku formalnego, podlegającego uzupełnieniu na wezwanie, lecz stanowi przeszkodę do dokonania wpisu. Zasadnie więc Referendarz Sądowy wniosek oddalił, a zarzut Skarżącego dotyczący braku wezwania nie jest zasadny.

Mając powyższe na uwadze - wobec braku dokumentów stanowiących podstawę wpisu w księdze wieczystej - zgodnie z powołanym wyżej art. 626 ⁹ k.p.c., Sąd Rejonowy orzekł jak w sentencji.

W punkcie 3 orzeczono o kosztach zgodnie z ogólną zasada wyrażoną w art. 520 § 1 k.p.c.

W punkcie 2 przyznano pełnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016 w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu, stosując jednak wysokość stawki wynikającej z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Apelację od powyższego orzeczenia wniosła wnioskodawczyni zaskarżając je w całości. Skarżąca podniosła następujące zarzuty:

Naruszenie art. 626 ⁹ k.p.c. poprzez oddalenie wniosku w części dotyczącej ujawnienia działki nr (...) w księdze wieczystej nr (...), podczas gdy dołączone do wniosku dokumenty przemawiały za uwzględnieniem wniosku Wnioskodawczyni. Nadto skarżąca podniosła również zarzut naruszenia art.626 ⁸§2 k.p.c. poprzez domaganie się przez Sąd I instancji dokumentów i wyjaśnień wykraczających poza przedmiot wniosku, podczas gdy dokumenty dołączone do wniosku pozostawały wystarczające do uwzględnienia zgłoszonego żądania w całości.

W związku z powyższym skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia w części oddalającej wniosek oraz dokonanie sprostowania księgi wieczystej nr (...) zgodnie ze zgłoszonym żądaniem (tj. ujawnienie działki nr (...)) oraz przyznanie na rzecz pełnomocnika Wnioskodawczyni kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, które to koszty nie zostały dotychczas pokryte ani w całości, ani w części.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Sąd Okręgowy wskazuje, że granice rozpoznania sprawy w postępowaniu wieczystoksięgowym wyznacza treść art. 626 ⁸ § 1 i 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem wpis dokonywany jest jedynie na wniosek i w jego granicach, chyba że przepis szczególny przewiduje dokonanie wpisu z urzędu. Rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono pogląd, że art. 626 ⁸ § 2 k.p.c. zawiera pełną regulację przebiegu postępowania wieczysto-księgowego, tak w zakresie przebiegu postępowania dowodowego, jak i podstaw orzekania. W związku z tym wyłączną podstawą ustaleń faktycznych i prawnych sądu przy rozpoznawaniu wniosku o wpis w księdze wieczystej jest jedynie treść wniosku, treść dołączonych do niego dokumentów i treść księgi wieczystej (zob. uchwała składu 7 sędziów z dnia 16 grudnia 2009 r. - zasada prawna - III CZP 80/90, OSNC 2010/6/84, wyrok z dnia 19 marca 2003 r., I CKN 152/01, OSNC 2004, Nr 6, poz. 92). Tym samym, aby wpis mógł być dokonany, wnioskodawca powinien przedłożyć takie dokumenty, które mogą stanowić podstawę wpisu. Z dokumentów tych musi wynikać ponadto stan prawny księgi wieczystej, którego ujawnienia żąda wnioskodawca.

Wbrew twierdzeniom skarżącej dokumenty załączone do wniosku oraz przedłożone do akt sprawy na kolejnych etapach postępowania nie dają podstaw do ujawnienia działki (...) w księdze wieczystej (...). We wniosku wskazano, że wpis ma polegać na ujawnieniu działki ewidencyjnej nr (...) obręb jednostka ewidencyjna K. o powierzchni 0,111 ha (k.119). Dalej wskazano również, że stosownie do wykazu synchronizacyjnego z dnia 19 lipca 2019 r. działka ewidencyjna nr (...) wcześniej objęta była LWH (...) T..

Tymczasem z wykazu zmian ewidencyjnych (k. 125) wynika, że działka (...) objęta wieloma księgami wieczystymi (w tym księgami dawnymi) odpowiada między innymi działce (...) obręb (...). Jednakże z wykazu synchronizacyjnego o identyfikatorze ewidencyjnym P. (...).(...). (...) z 31 października 2019 r. wynika z kolei, że w wyniku zmian ewidencyjnych to parcela gruntowa (...) objęta lwh(...) T. odpowiada działce ewidencyjnej nr (...) (k.126/2-127). Brak w tym dokumencie odniesienia do działki (...). Jednocześnie w uwagach do tego wykazu wskazano, że błędnie wykazem zmian nr ks. R.. (...) oraz (...) parcele I. kat (...) o pow. 0.6692 ha oraz (...) o pow. 0.4718 ha obj. Lwh(...) KW (...) T. zmieniły oznaczenie na działki (...) obr (...) (mały) T.. Zaznaczono jednak również, że w rzeczywistości pgr. (...) powstała z podziału parceli (...) ale podział ten nastąpił „do działki (...) obr. (...) K. (k.126/2-127).

Już na podstawie tych tylko dokumentów pojawiają się wątpliwości co do ustalenia jakie ciała hipoteczne powstały w wyniku modernizacji operatu ewidencji gruntu i jaka jest relacja oznaczenia działek (...). W szczególności brak informacji co do tego czy i kiedy działka (...) zmieniła oznaczenie. Jest to o tyle istotne, że poza brakiem ciągłości w numeracji działek istnieje także rozbieżność co do oznaczenia obrębu. Z jednego dokumentu wynika wejście pgr (...) do działki (...) w obrębie (...), a z drugiego do działki (...) w obrębie (...).

Wątpliwości tych nie usuwa dowód dołączony do pisma wnioskodawczyni z dnia 4 września 2023 r. w postaci dokumentu o nazwie „Równoważniki nie nadające się do ujawnienia w Księgach Wieczystych”, które zostały wykonane w roku 2000 przez (...) Sp. z o.o. BIURO MIERNICZE (k.168 i k.169/2). Pomijając kwestię, że sam tytuł dokumentu wskazuje, że nie może on stanowić podstawy ujawnienia opisanych tam zmian w księgach wieczystych, to treść równoważników nie usuwa wskazanych wyżej wątpliwości. Z tego dokumentu (poza wejściem pgr (...) w skład działki (...)) wynika, że wykazem zmian nr ks. rob. (...) z dn. 15.08.1975 r. parcela l.kat. (...) o pow. 252 m2 (...). KW. (...) 170 T.została wraz z l.kat. (...) zmieniona na dz. 6 obr 2, którą ujawniono w kw. (...) 170 T., a następnie przeniesiono do kw (...). Przy sporządzaniu w/w równoważnika błędnie pominięto część dz. 7 obr. (...). Obecnie operatem założenia ewidencji nr (...) parc. L.kat (...) o pow. 252m2, obj.kw. (...).(...).170 T. podzieliła się (...) o pow. 54 m2 i (...) o pow. 198 m2. Parcela l.kar. (...) o pow. 1987 m2 stanowi część dz.(...) obr. (...), natomiast parc. 1 kat (...) o pow. 54 m2 weszła w skład dz. (...) obr.(...) ujawnionej już w kw. (...) (k.169). Z dokumentu tego wynika również, że wykazem zmian gruntowych nr ks. rob. (...) z dn. 22.01.1986 parcela l.kat. (...) o pow. 234 m2 obj. lwh (...) T. zmieniła oznaczenie na dz.(...) obr.(...) ujawnioną w kw (...). Przy sporządzaniu w/w równoważnika błędnie pominięto część dz. (...) obr (...). Obecnie operatem ewidencji nr (...) parc. L. kat. (...) o pow. 234m2 obj. lwh (...) T. podzieliła się na (...) o pow. 84m2 i (...) o pow. 150 m2. Parcela l kat. (...) o pow. 150 m2. stanowi część dz. (...) obr.(...) a parcela l. kat. (...) o pow. 84 m2 stanowi dz. (...) obr. (...) ujawnioną w kw. (...).

Nadto z dalszej części dokumentu „Równoważniki nie nadające się do ujawnienia w Księgach Wieczystych” wynika, że wykazem zmian nr ks. R.. (...) oraz (...) parcela l.kat (...) o pow. 6692 m2 obj. lwh. (...) cd kw. 3264 T. została zamieniona na działki (...) w obr. (...) i ujawnione w kw. (...), kw. (...) i w kw. (...). (...) T.. Przy sporządzaniu w/w równoważnika błędnie pominięto część dz. (...) obr. (...). Obecnie operatem ewid. parc. L kat (...) o pow. 6692m2 obj. lwh (...) cd kw. (...) podzieliła się na (...) pow. 1100 i (...) o pow. 5592 m2. Parcela l.kat. (...) pow. 1100 m2 stanowi część d. (...) obr. (...) natomiast parc. l.kat. (...) o pow. 5592 m2 weszła w skład działek (...) obr. (...) ujawnionych już w kw (...), kw (...)cd kwh (...) T. i kw. (...) (k.170/2).

Na podstawie ww. dokumentu można stwierdzić po pierwsze przynależność pgr (...) do obrębu (...) (a nie 25), a nadto, że parcela ta wraz z szeregiem innych parcel weszła w skład działki (...). Żaden z przedłożonych dokumentów nie wskazuje relacji zachodzącej między działką (...) w obrębie (...), w skład której miałaby wejść parcela (...) z obecną działką (...) w obrębie (...), czy też z wskazaną na samym początku działką (...). Wskazany brak spójności i ciągłości zmian gruntowych uniemożliwia jednoznaczne ustalenie czy działka (...) rzeczywiście obejmuje w całości dawną pgr (...) i ją wyczerpuje, czy też jakieś części tej parceli pozostają w działce (...). Te rozbieżności uniemożliwiają dokonanie wpisu, albowiem nie wynika z nich jednoznaczny stan własności wynikający z braku jednoznaczności w tożsamości gruntu oznaczonego historycznie w różny sposób.

W związku z powyższym zarzut naruszenia art. 626 ⁹ k.p.c. nie jest zasadny, Zarzut ten byłyby uzasadniony jedynie wówczas, gdyby w wyniku błędnej wykładni lub zastosowania prawa materialnego sąd niezasadnie oddalił wniosek o wpis. Skoro jednak zgodnie z przedstawioną powyżej argumentacją dokumenty przedłożone przez wnioskodawczynię wzbudzają tyle wątpliwości to tut. Sąd ocenił, że nie sposób było przychylić się do zarzutów poniesionych w apelacji, a wniosek skarżącej należało oddalić.

Mając powyższe na uwadze apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu w pkt. 1 sentencji na zasadzie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

Wobec oddalenia apelacji Sąd Okręgowy orzekł w pkt. 2 sentencji o kosztach postępowania w myśl art. 520 § 1 k.p.c.

Z kolei w pkt. 3 przyznano pełnomocnikowi z urzędu radcy prawnemu M. K. reprezentującego wnioskodawczynię wynagrodzenie na podstawie § 11 pkt. 5 w zw. z § 16 ust. 1 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu. Przyznana stawka w wysokości 120 zł netto (240 x 50%) została powiększona o podatek VAT co ostatecznie prowadziło do przyznania wynagrodzenia w wysokości 147,60 zł.

SSO Zbigniew Zgud