Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Katarzyna Biernat-Jarek

Protokolant: sekr. sądowy Dorota Gąsior

po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2019 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko (...) Towarzystwo (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Podgórza
w Krakowie z dnia 21 czerwca 2018 r., sygnatura akt I C 1052/18/P

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 1 800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Katarzyna Biernat-Jarek

****** poczatektekstu

[Przewodniczący 00:00:00.639]

Proszę sobie usiąść i wysłuchać ustnego uzasadnienia wyroku. Sygnatura akt II Ca 2041/18. Uzasadnienie. Sąd Okręgowy po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego i zapoznaniu się z zarzutami apelacji orzekł o jej oddaleniu na podstawie artykułu 385 kodeksu postępowania cywilnego, nie podzielając argumentów zawartych w apelacji. Zaczynając niejako od zarzucanych przez apelującego naruszeń prawa materialnego w zakresie nieprawidłowego zastosowania w niniejszej sprawie przepisów artykułu 385 ze znaczkiem 1 paragraf 1 kodeksu cywilnego, artykułu 385 ze znaczkiem 2, w związku z artykułami 65 kodeksu cywilnego paragraf 1 i paragraf 2, w związku z artykułem 13 ustęp 4 punkt 2, punkt 5 i punkt 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, powiedzieć należy, że jeżeli chodzi o świadczenie wykupu to niejako o umiejscowieniu tego świadczenia w treści zawartej umowy bądź jako świadczenia głównego, bądź też świadczenia, które nie jest świadczeniem głównym, między stronami decyduje treść zawartej między stronami umowy. W niniejszej sprawie świadczenie wykupu zostało wymienione, jako jedno z głównych świadczeń stron w treści obu polis, z tytułu których powód domagał się zapłaty kwoty dochodzonej pozwem. Tymczasem analiza treści zapisów umowy, można zgodzić się ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że sporne świadczenie wykupu nie stanowi świadczenia głównego, jednoznacznie bowiem wynika z paragrafu 1 ogólnych warunków ubezpieczenia, że strony zawarły umowę ubezpieczenia na życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym, a przedmiotem umowy jest życie ubezpieczonego oraz inwestowanie kapitału oraz zdarzenia ubezpieczeniowe opisane w paragrafie 3 ustęp 2 ogólnych warunków ubezpieczenia. I jakkolwiek umowa ma charakter inwestycyjny, to jednak jej istotą pozostaje ubezpieczenie od określonych ryzyk ubezpieczeniowych, co wynika z treści kolejnego paragrafu. Świadczenie wykupu nie jest powiązane jednak z przedmiotem umowy, a stanowi świadczenie wypłacane jedynie w przypadku wygaśnięcia umowy z innych przyczyn niż zajście zdarzenia ubezpieczeniowego, a zatem ukształtowane zostało jako forma swoistej kary umownej wiążącej się z wcześniejszym rozwiązaniem umowy i chociażby już z tych przyczyn można zgodzić się ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że nie mamy tutaj do czynienia ze świadczeniem głównym. Sąd Okręgowy zauważa także, że orzecznictwo tutaj, tutejszego Sądu skłania się również do innych koncepcji i traktowania świadczenia wykupu, jako świadczenia głównego, jakkolwiek byśmy jednak nie przyjęli, która z tych interpretacji przepisów prawa jest jak najbardziej właściwa, to nie można tracić z pola widzenia, że kontrolą pod kątem abuzywności Sądy obejmują nie samo świadczenie i jego charakter ale sposób w jaki jest wyliczane, a zwłaszcza sposób w jaki potrącane, dokonywane są potrącenia ze świadczenia wykupu, według wzoru stanowiącego załączniki do treści ogólnych warunków ubezpieczenia. I z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie, gdzie określono stosunkowo wysoki procent utraty środków w sytuacji wcześniejszego rozwiązania umowy, którego wykluczyć z kolei strona pozwana nie mogła, a biorąc pod uwagę, że z ryzykiem wypowiedzenia umowy długoterminowej musiała się liczyć zawierając tej treści umowę i musiała się liczyć z tym, że nawet jeżeli umowa jest zawierana na okres dłuższy niż 15, 20 lat może się zdarzyć, że ktoś będzie wcześniej rezygnował, to wiedząc o takiej możliwości winna była pewne okoliczności związane chociażby właśnie z potrącaniem odpowiedniej wysokości świadczeń przewidzieć, tym bardziej, że biorąc pod uwagę, że z spłacanych składek dokonywane są także inne potrącenie na pokrycie szeregu dodatkowych kosztów związanych z realizacją umowy, to zawierając umowę wystarczało w sposób jednoznaczny wskazać kwoty prowizji czy też kwotę, która może zostać potrącona w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy. I tak na prawdę jest to główny zarzut stawiany przez orzecznictwo tutejszego Sądu stronie pozwanej w podobnych tego typu sprawach, że te koszty, jak i przeznaczenie tak znacznego potrącenia z dokonywanego świadczenia wykupu, że to nie zostało w sposób wyraźny, jednoznaczny wskazane przy zawieraniu umowy, w taki sposób, by konsument nie miał wątpliwości co do tego, dlaczego określone środki i w takiej wysokości traci, więc w tym kontekście należy tutaj podzielić prezentowane przez tutejszy Sąd Okręgowy stanowisko i w tym zakresie pogląd również i w tej sprawie nie podlega zmianie. Rzeczywiście to, co odróżnia tą sprawę od nieco innych, czy też podobnych spraw rozpatrywanych przed tutejszym Sądem jest fakt osoby, która dokonywała zbycia polisy. Też trzeba powiedzieć [ns 00:06:10.068], że w orzecznictwie tutejszego Sądu spotykamy się z sytuacjami, gdzie osobami dochodzącymi roszczeń z tytułu wcześniej rozwiązanych umów i niewypłaconej części świadczeń wykupu, czy też opłat likwidacyjnych są często osoby, które same kiedyś były pośrednikami i korzystały i czerpały korzyści z prowizji, mało tego to dochodzi nawet do takich sytuacji, że te osoby skupują poprzez umowę cesji takie roszczenia od osób fizycznych, którym wcześniej polisy sprzedały. Mało tego, w tych sprawach, z tego co również Sąd Okręgowy zauważa i odnosi się tutaj do orzecznictwa tutejszego Sądu, powództwa o zapłatę są rzeczywiście oddalane. Natomiast tu mamy do czynienia z sytuacją, w której powód przyznał, że obie polisy, która dotyczyła jedna Pana powoda, a druga jego żony zostały zbyte przez jego siostrę, natomiast my, apelujący zarzuca nadużycie prawa przez samego Pana powoda. Natomiast, no nie można tracić z pola widzenia, że to nie powód był beneficjentem korzyści jakie w związku z polisą otrzymała jego siostra. Można się zastanowić czy jej działanie, czy jej zachowanie było w tych okolicznościach właściwe i uczciwe ale być może właśnie pewną nieuczciwością jej zachowania i sprzedaży rozprowadzania polis po kątach najbliższej rodziny było oczekiwanie na niezbyt wygórowane wynagrodzenie, jakie z tytułu zawartej umowy miała otrzymać, bo nie ulega wątpliwości, że lwia część tego świadczenia wykupu jest zatrzymywana w związku właśnie z wysoką prowizją wypłacaną pośrednikowi przy zawieraniu umów, gdzie tak na prawdę prowizja powinna była być ukształtowana w taki sposób, żeby nie stanowiła nadmiernego obciążenia dla potencjalnego klienta. W tym momencie wobec niewykazania, że Pan powód odniósł jakąkolwiek korzyść z tego faktu, iż jego siostra zarobiła dość wysoką prowizję, no nie można wysnuwać, czy też zabraniać Panu powodowi dochodzenia roszczeń, które związane są z jego środkami pieniężnymi, ponieważ to on dokonał wpłaty tych pieniędzy, które miały być inwestowane przez stronę pozwaną w okolicznościach i treści, według treści i okoliczności dotyczących zawartej umowy. W tym stanie rzeczy zarzut naruszenia nadużycia prawa przez Pana powoda nie mógł zostać przez Sąd Okręgowy uwzględniony i z tych przyczyn apelacja została oddalona. Biorąc pod uwagę wynik postępowania odwoławczego na podstawie artykułu 98 kodeksu postępowania cywilnego obciążono stronę pozwaną kosztami tegoż postępowania w wysokości wynikającej z paragrafu 2 punkt 5, w związku z paragrafem 10 ustęp 1 punkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w stawce oczywiście wynikającej z tych przepisów. Dziękuję bardzo, to wszystko.

[Koniec tekstu 00:09:12.864]