XI 1Cz 558/13 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Krakowie z 2013-12-30
Sygn. akt XI 1Cz 558/13
POSTANOWIENIE
Dnia 30 grudnia 2013 r.
Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XI Cywilny – Rodzinny Sekcja ds. Odwoławczych
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Jadwiga Osuchowa
Sędziowie: SO Danuta Kłosińska (sprawozdawca)
SO Monika Krzyżanowska
po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2013 r. w K.
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa małoletniego J. K. działającego przez matkę I. K. oraz I. K.
przeciwko D. B.
o ustalenie ojcostwa i roszczenia z ojcostwem związane
na skutek zażalenia pozwanego
na pkt I postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie, Wydział III Rodzinny i Nieletnich
z dnia 10 października 2013 r., sygn. akt III RC 685/12/K
oddala zażalenie.
Sygn. akt XI 1Cz 558/13
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 10 października 2013 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa - Krowodrzy w Krakowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich w sprawie z powództwa małoletniego J. K. działającego przez matkę I. K. oraz I. K. przeciwko D. B. o ustalenie ojcostwa i roszczenia z ojcostwem związane zabezpieczył powództwo o zasądzenie alimentów na czas trwania postępowania w ten sposób, iż zobowiązał pozwanego D. B. do płacenia alimentów na rzecz małoletniego powoda J. K. w kwocie po 750 złotych miesięcznie do rąk matki dziecka I. K. do dnia 10 - go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami zgodnie z aktualnie obowiązującą stopą procentową na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek raty począwszy od 1 października 2013 r. (punkt I), oddalił wniosek w pozostałym zakresie (punkt II) oraz nadał klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu - pkt. I postanowienia (punkt III).
W uzasadnieniu Sąd pierwszej instancji wskazał, iż małoletni powód J. K. działający przez matkę I. K. i powódka I. K. w sprawie o ustalenie ojcostwa i roszczenia z ojcostwem związane domagali się zasądzenia od pozwanego D. B. alimentów w kwocie 1.500 złotych, a także zabezpieczenia powództwa o zasądzenie alimentów kwotą po 1.300 złotych miesięcznie. Małoletni powód swoje stanowisko uzasadnił kosztem własnego utrzymania, sytuacją materialną matki i pozwanego .
Sąd Rejonowy wywodził, iż w świetle zeznań świadków A. B., B. W. i A. S. oraz faktu, iż w odpowiedzi na pozew pozwany nie zaprzeczył, iż jest ojcem powoda za uprawdopodobnione należało uznać ojcostwo D. B. względem małoletniego J. K.. Natomiast mając na uwadze potrzeby małoletniego powoda podyktowane jego wiekiem (urodził się (...).), jego złym stanem zdrowia (cierpi na szereg chorób i schorzeń - jest alergikiem, ma astmę, przerost trzeciego migdałka, jądra poza workiem mosznowym, zaburzenia mowy i słuchu, problemy dentystyczne, problemy emocjonalne - nadpobudliwość, a koszty związane z ochroną jego zdrowia sięgają w niektórych miesiącach kwoty 1.200 złotych), wysokimi wydatkami na wyżywienie (około 600 złotych miesięcznie z uwagi na skazę białkową i konieczność kupowania specjalnego pożywienia), kosztami przedszkola (400 złotych miesięcznie), sytuację materialną powódki (obecnie wraz z synem mieszka u prababki M. K., nie pracuje, pozostaje na utrzymaniu rodziny), możliwości zarobkowe i sytuację majątkową pozwanego przedstawione przez powódkę i w części przyznane przez pozwanego (przebywa i pracuje w Wielkiej Brytanii, zarabia 1.200 funtów szterlingów miesięcznie), fakt, iż matka małoletniego powoda czyni osobiste starania o wychowanie syna Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, iż należało zabezpieczyć powództwo kwotą po 750 złotych miesięcznie, natomiast oddalił wniosek w pozostałym zakresie uznając go za wygórowany. Sąd pierwszej instancji podkreślił, iż nawet przy wysokich kosztach utrzymania pozwanego w Wielkiej Brytanii ma on możliwość płacenia zasądzonej kwoty alimentów, która w przeliczeniu na walutę brytyjską wynosi zaledwie około 150 funtów szterlingów. Podstawę orzeczenia w tym zakresie stanowił art. 730 § 1 k.p.c. i art. 753 k.p.c.
W punkcie III postanowienia Sąd Rejonowy nadał z urzędu klauzulę wykonalności punktowi I postanowienia będącemu tytułem egzekucyjnym zasądzającym alimenty zgodnie z art. 1082 k.p.c.
Zażalenie na postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych, w części ponad kwotę 350 złotych miesięcznie wniósł pozwany D. B. zarzucając zaskarżonemu postanowieniu:
- błąd w ustaleniach faktycznych wynikły z przekroczenia wyrażonej w art. 233 § 1 k.p.c. zasady swobodnej oceny dowodów, polegający na nieuzasadnionym przyjęciu, iż możliwości finansowe i zarobkowe pozwanego pozwalają mu na uiszczanie alimentów w wysokości 750 złotych miesięcznie;
- naruszenie prawa materialnego, tj. art. 135 § 1 k.r.o. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, tj. niezrównoważenie potrzeb małoletniego uprawnionego i możliwości finansowych i zarobkowych zobowiązanego.
Skarżący domagał się zmiany zakwestionowanego orzeczenia poprzez zasądzenie tytułem zabezpieczenia kwoty 350 złotych miesięcznie.
Skarżący argumentował, iż nie zgadza się z wysokością zasądzonych alimentów tymczasowych, bowiem zasądzona kwota jest rażąco wygórowana w stosunku do jego możliwości finansowych i zarobkowych, które szczegółowo przedstawił w odpowiedzi na pozew. Wynika z niej, iż nadwyżka osiąganych dochodów nad wydatkami, które jest on zmuszony ponosić co miesiąc, jest minimalna. Skarżący zwrócił także uwagę, iż wskazane w pozwie wydatki obejmują wyłącznie rachunki (opłaty za mieszkanie, media, raty spłaty kredytów) oraz koszty utrzymania drugiego syna - I., nie uwzględniają natomiast (poza żywnością) kosztów utrzymania samego pozwanego oraz jego aktualnej partnerki, która z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad ich synem, przebywa na jego utrzymaniu. Zobowiązanie skarżącego do płacenia miesięcznie alimentów w wysokości 750 złotych sprawi, że kwota jego wydatków przekroczy znacząco jego dochody, co nieuchronnie spowoduje, że nie będzie on w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb, swojej partnerki i swoich własnych. W ocenie skarżącego w przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy przekroczył granice swobodnej oceny dowodów, bowiem dał zdecydowany prymat potrzebom małoletniego powoda, sprzecznie do normy wynikającej z art. 135 § 1 k.r.o. Do możliwości finansowych i zarobkowych pozwanego odniósł się, natomiast zaledwie jednym krótkim zdaniem. O ile, wszakże w kwestii potrzeb małoletniego powoda oprzeć należało się na pozwie oraz przeprowadzonym dowodzie z zeznań świadków wnioskowanych przez stronę powodową, o tyle odnośnie możliwości finansowych i zarobkowych pozwanego jedynym źródłem wiedzy mogła być odpowiedź pozwanego na pozew. Z niej zaś jednoznacznie wynika, iż koszty utrzymania i wydatki skarżącego w Wielkiej Brytanii są bardzo duże, a nadwyżka dochodów nad wydatkami minimalna, wobec czego zasądzenie alimentów w wysokości 750 złotych miesięcznie (około £150) pozostawi pozwanego (i będącą na jego utrzymaniu konkubinę) bez środków na zaspokojenie bieżących potrzeb życiowych na podstawowym poziomie. Skarżący podkreślił, iż w żadnym razie nie uchyla się i nigdy się nie uchylał od łożenia na utrzymanie swego syna J. i jest w stanie łożyć na niego kwotę 350 złotych, jednakże kwota 750 złotych miesięcznie, zasądzona tytułem zabezpieczenia, całkowicie przerasta jego możliwości finansowe i zarobkowe.
Odpowiedź na zażalenie wniósł małoletni powód J. K. działający przez matkę I. K. domagając się oddalenie wniesionego środka zaskarżenia.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności, odnosząc się do zarzutów sformułowanych przez skarżącego D. B., należy wskazać, iż w trybie zabezpieczenia sąd nie przeprowadza dowodów, a w konsekwencji nie dokonuje ustaleń faktycznych. Z tych też względów niezasadny jest podniesiony w zażaleniu zarzut poczynienia przez Sąd pierwszej instancji błędów w ustaleniach faktycznych i przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów. Dla uwzględnienia wniosku o udzielenie zabezpieczenia nie jest bowiem konieczne udowodnienie, lecz wystarczy uprawdopodobnienie istnienia oraz przybliżonej wysokości roszczenia. Może to nastąpić w dowolny sposób, wystarczy zatem przytoczyć pewne okoliczności, bez konieczności prowadzenia postępowania dowodowego. Roszczenie należy uznać za prawdopodobne, jeżeli, w świetle nie budzących wątpliwości przepisów prawa, przewidywać należy, racjonalnie oceniając stan rzeczy, że roszczenie to w procesie zostanie uwzględnione. Nie można bowiem tracić z pola widzenia, iż orzeczenie o zabezpieczeniu ma na celu zaspokojenie podstawowych potrzeb osób uprawnionych do alimentacji i stwarza jedynie pewien tymczasowy stan rzeczy pomiędzy stronami, nie rozstrzygając definitywnie w przedmiocie żądania.
W ocenie Sądu Okręgowego, należy podzielić pogląd Sądu Rejonowego, iż w sprawie uprawdopodobnione zostało, iż usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego J. K. są wysokie z uwagi na dotykającego go schorzenia i zaburzenia rozwoju. Za Sądem pierwszej instancji przyjąć też należy, iż jako że matka małoletniego powoda I. K. realizuje w części swój obowiązek alimentacyjny przez osobiste starania o wychowanie dziecka i ma znacznie ograniczone możliwości zarobkowe z uwagi na kontynuowanie nauki, zasadnym jest, aby ojciec dziecka D. B. partycypował w kosztach utrzymania syna kwotą 750 złotych. Z ujawnionych na obecnym etapie postępowania okoliczności sprawy wynika, iż zasądzona kwota mieści się w możliwościach zarobkowych i majątkowych obowiązanego, który mieszka i pracuje w Wielkiej Brytanii osiągając dochód w wysokości prawie 2.000 £ (około 10.000 złotych). Nie zasługują na uwzględnienie zarzuty skarżącego, iż nie jest w stanie łożyć na utrzymanie J. K. zasądzonej kwoty (w przeliczeniu około 150 £), bowiem uzyskiwane dochody są w zasadzie równoważone przez ponoszone przez niego wydatki na utrzymanie własne, niepracującej konkubiny oraz młodszego syna I.. Należy podkreślić, że - co słusznie również podniesiono w odpowiedzi na zażalenie - nie można zasadnie twierdzić, iż alimenty mogą być ponoszone jedynie z nadwyżki pozostałej po odliczeniu ponoszonych wydatków z uzyskiwanych dochodów, bowiem zobowiązany od świadczeń alimentacyjny jest zmuszony do zniesienia tej uciążliwości nawet kosztem obniżenia dotychczasowej stopy życiowej. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny i judykatury, rodzice są zobowiązani podzielić się z małoletnim dzieckiem nawet najskromniejszym dochodem, rezygnując z zaspokojenia własnych potrzeb ponad potrzeby niezbędne. Obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania, małoletniemu, nie mogącemu utrzymać się samodzielnie dziecku jest bowiem podstawą powinnością rodzica i nie można się od niej uwolnić, z argumentacją, iż ponoszone alimenty stanowią dla zobowiązanego nadmierne obciążenie. Ponadto w toku dalszego postępowania wyjaśnienia wymagają rzeczywiste koszty utrzymania pozwanego i jego rodziny, bowiem z informacji zawartej na oficjalnej rządowej stronie internetowej www.gov.eu wynika, iż podawany jako wydatek miesięczny T. D. P. w kwocie 495 £ jest w istocie depozytem ponoszonym jednorazowo w chwili zawarcia umowy najmu mieszkania, czy domu i zwracany najemcy po zakończeniu takiej umowy.
W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy po przeprowadzeniu szczegółowego postępowania dowodowego ustali ostatecznie możliwości majątkowe i zarobkowe rodziców małoletniego powoda oraz jego usprawiedliwione potrzeby, a całokształt poczynionych ustaleń faktycznych zostanie uwzględniony w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie. Dodatkowo należy również wskazać, iż orzeczenie o udzieleniu zabezpieczenia - na wniosek każdej ze stron - może zostać zmienione w toku dalszego procesu, w szczególności, gdy ujawnią się lub zostaną ustalone istotne okoliczności mające wpływ na wymiar obowiązku alimentacyjnego.
Z naprowadzonych względów, Sąd Okręgowy, orzekł jak w sentencji, w oparciu o przepis art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację: Jadwiga Osuchowa, Monika Krzyżanowska
Data wytworzenia informacji: