Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Krakowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XII Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący- Sędzia: SO Janusz Beim (spr.)

Sędzia: SO Bożena Cincio-Podbiera

Sędzia: SO Agata Pierożyńska

Protokolant: st. protokolant sądowy Rafał Czopek

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2014 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w K.

przeciwko D. P.

(ze skargi D. P. o wznowienie postępowania)

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie

z dnia 9 maja 2013 r. sygn. akt V GC 305/12/S

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 1.800,00 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

D. P. w skardze z dnia 27 listopada 2011 r. wniosła o wznowienie postępowania prowadzonego pod sygn. akt V GNc 4266/08/S, w którym Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie Wydział V Sąd Gospodarczy wydał prawomocny nakaz zapłaty z dnia 11 grudnia 2008 r. oraz o uchylenie wydanego nakazu zapłaty, pozbawienie go klauzuli wykonalności i oddalenie powództwa. W uzasadnieniu podała, że nakazem zapłaty z dnia 11 grudnia 2008 r. wskazany Sąd zasądził od pozwanych D. P. i M. P. na rzecz strony powodowej (...) Sp. z o.o. w K. kwotę 57 666 zł wraz z ustawowymi odsetkami, a także koszty procesu. Zasądzenie wskazanej kwoty nastąpiło na podstawie art. 299 ksh, gdyż pozwani byli członkami zarządu (...) Sp. z o.o. w W., a strona powodowa powołała się na bezskuteczność egzekucji wierzytelności, która przysługiwała jej wobec tej spółki, z jej majątku. Pozwana jako podstawę skargi wskazała art. 403 § 2 kpc, a to wykrycie okoliczności faktycznych i środków dowodowych, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a z których nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Podała, że (...) Sp. z o.o. w W. posiadała majątek w postaci wymagalnej wierzytelności wobec E. Z., zabezpieczonej hipoteką na udziale w nieruchomości, z której można było prowadzić skuteczną egzekucję. Stwierdziła, że wcześniej nie miała wiedzy o istnieniu wskazanej wierzytelności, gdyż pomimo sprawowania funkcji członka zarządu spółki nie zajmowała się jej sprawami finansowymi i nie była osobą decyzyjną w tym zakresie, a do jej zadań należały wyłącznie sprawy organizacyjne i kadrowe, gdyż taki podział obowiązków wynikał z regulaminu zarządu. Wiedzę na temat istnienia wierzytelności wobec E. Z. powzięła z rozmowy z M. P. w dniu 30 września 2011 r. Na potwierdzenie powyższych okoliczności wskazała dowody w postaci umowy nabycia wierzytelności wobec E. Z. z dnia 25 sierpnia 2005 r. oraz z przesłuchania w charakterze świadka M. P..
(...) Sp. z o.o. w K. wniosła o oddalenie skargi w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że pozwana jako członek zarządu spółki powinna wiedzieć o przysługujących jej wierzytelnościach, a wewnętrzny podział obowiązków, na podstawie którego miała zajmować się tylko sprawami organizacyjnymi nie może być wiążący dla osób trzecich. Stan jej niewiedzy nie wynikał z obiektywnych okoliczności, a przez to nie można uznać, że z zawnioskowanego dowodu pozwana nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Nadto (...) Sp. z o.o. podała, że z wierzytelności wobec E. Z., pomimo jej zabezpieczenia hipotecznego, nie da się przeprowadzić skutecznej egzekucji. Postępowania z wniosku dotychczasowych wierzycieli nie doprowadziły do skutecznej egzekucji przysługujących im od dłużniczki należności, a (...) Sp. z o.o. w W. prowadzi egzekucję z jej majątku od 27 sierpnia 2007 r.
Wyrokiem z dnia 9 maja 2013 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie Wydział V Sąd Gospodarczy oddalił skargę o wznowienie postępowania i zasądził na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. koszty procesu.
Sąd Rejonowy ustalił, że M. P. i skarżąca są małżeństwem od 2007 r., a skarżąca została wspólnikiem i członkiem zarządu (...) Sp. z o.o. w W. w 2004 r. Spółka ta 25 sierpnia 2005 r. nabyła wierzytelność wobec E. Z., która jest zabezpieczona na nieruchomości dłużniczki. Nadto na całości tej nieruchomości ustanowiona jest hipoteka na rzecz ZUS. Nieruchomość ta w 2010 r. była warta 230 000 zł, a jej pierwsza licytacja miała miejsce w 2010 r. Spółka do chwili obecnej nie wyegzekwowała przedmiotowej wierzytelności.
Powyższy stan faktyczny Sąd I instancji ustalił na podstawie zgromadzonych dokumentów oraz zeznań świadka M. P., które częściowo uznał za wiarygodne. Sąd nie dał wiary zeznaniom tego świadka w zakresie, w jakim stwierdził on, że skarżąca od września 2005 r. nie była członkiem zarządu spółki i o tym fakcie nie wiedziała, gdyż jak sam zeznał – podpisała uchwałę o wykreśleniu jej z zarządu. Nadto gdyby w rzeczywistości od tej daty nie była członkiem zarządu, to powołałby się na tą okoliczność wcześniej. Sąd Rejonowy uzasadnił, że oddalił wniosek pełnomocnika skarżącej o zwrócenie się do KRS o udzielenie informacji od kiedy skarżąca przestała być członkiem zarządu, albowiem był on spóźniony. W swoich rozważaniach Sąd I instancji wskazał, że art. 403 § 2 kpc określa dwie przesłanki wznowienia postępowania – powzięcie informacji o okolicznościach lub dowodach, z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu oraz ich potencjalny wpływ na wynik sprawy, a w niniejszej sprawie żadna z tych przesłanek nie została spełniona. Uwzględniając, ze D. P. jest od 2007 r. żoną M. P. – drugiego członka zarządu, niewiarygodnym jest, aby zataił on przed nią okoliczność posiadania przez spółkę wierzytelności. Pozwana w 2005 r. była członkiem zarządu spółki, była uprawniona do jej jednoosobowego reprezentowania i miała możliwość wglądu w jej dokumentację, a wewnętrzny podział obowiązków pomiędzy członkami zarządu nie był wiążący dla osób trzecich. Tym samym mogła skorzystać z wnioskowanego dowodu w poprzednim postępowaniu, gdyż miała do niego rzeczywisty dostęp. W ocenie Sądu Rejonowego przedstawiona umowa cesji wierzytelności nie mogłaby mieć również wpływu na wynik sprawy. Nie sposób bowiem uznać, ze wierzytelność ta reprezentuje jakąkolwiek wartość, gdyż pomimo prowadzonego postępowania spółka do chwili obecnej nie wyegzekwowała od dłużniczki swojej należności, podobnie jak ZUS. Wierzytelność wobec E. Z. nie przedstawia żadnej wartości, a jej powołanie w poprzednim postępowaniu nie przyniosłoby rezultatu. Sam fakt posiadania danego składnika majątku nie stanowi, iż jest możliwym przeprowadzenie z niego skutecznej egzekucji.
D. P. w dniu 24 czerwca 2013 r. wniosła sporządzoną osobiście apelację, w której zaskarżyła powyższy wyrok w całości. W tym samym dniu apelację od wskazanego wyroku wniósł jej pełnomocnik procesowy, również zaskarżając orzeczenie w całości. Obydwa pisma zostały wniesione w terminie otwartym dla wniesienia apelacji i zarówno Sąd Rejonowy jak i Sąd Okręgowy uznał, że stanowią one łącznie jedną apelację pozwanej, w której zarzucono:
1. mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na przyjęciu, iż wartość wierzytelności będącej majątkiem spółki nie wystarcza na zaspokojenie wierzyciela oraz że jest nieściągalna, ponadto niezgodne ze stanem faktycznym przyjęcie, że spółka nie posiada tytułu egzekucyjnego umożliwiającego dochodzenie wierzytelności, poza tym niezgodne ze stanem faktycznym stwierdzenie że na licytacji w lutym nikt nie licytował nieruchomości będącej zabezpieczeniem wierzytelności należącej do spółki a przez to przyjęcie, iż spółka nie ma majątku nadającego się do egzekucji;
2. mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku naruszenie art. 299 ksh polegające na nieprawidłowej subsumpcji stanu faktycznego do normy prawnej określonej przepisami art. 299 ksh a prowadzącej do stwierdzenia, iż egzekucja wobec spółki była bezskuteczna;
3. mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku naruszenie art. 133 § 3 kpc poprzez nie doręczenie pełnomocnikowi skarżącej pisma procesowego powoda, przez co zostało ograniczone prawo skarżącej do obrony swoich praw;
4. mające wpływ na treść zaskarżonego postanowienia naruszenie przepisów prawa procesowego mianowicie art. 233 kpc poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów prowadzącą do przyjęcia, że wartość wierzytelności oraz zabezpieczenia w postaci hipoteki nie wystarczą na zaspokojenie powoda (wierzyciela) przez co egzekucja przeciwko spółce była bezskuteczna;
5. mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku naruszenie art. 403 § 2 kpc poprzez przyjęcie na podstawie niepełnego stanu faktycznego i przeprowadzonych dowodów iż skarżąca nie spełnia żadnych przesłanek wznowienia określonych w/w przepisie podczas gdy spełniła obie gdyż nie wiedząc o wierzytelności nie mogła jej powołać ponadto wierzytelność, którą ujawniła mogła mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy z powództwa wynikającego z art. 299 ksh;
6. naruszenie art. 403 § 2 kpc poprzez błędne uznanie, że skarżąca nie wykazała, iż zaistniały okoliczności uzasadniające wznowienie postępowania,
7. naruszenie art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 227 kpc poprzez ich niewłaściwe zastosowanie.
Wobec powyższego pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i wznowienie postępowania, uchylenie nakazu zapłaty oraz oddalenie powództwa w całości oraz rozstrzygniecie o kosztach procesu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. Nadto wniosła o rozpoznanie na zasadzie art. 380 kpc tych postanowień, na które nie służyły stronom środki zaskarżenia, a które miały wpływ na wynik postępowania oraz o zasądzenie kosztów procesu za I i II instancję.
W odpowiedzi na apelację strona powodowa (...) Sp. z o.o. w K. wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.
Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.
Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe, wynikające ze swobodnej oceny materiału dowodowego ustalenia faktyczne i dokonał prawidłowej oceny stanu faktycznego w kontekście spełnienia przesłanek z art. 402 § 3 kpc. Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia oraz argumentację prawną.
Zarzut naruszenia przepisu art. 233 kpc jest nieuzasadniony. Uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zakwestionowania jego oceny wyrażonej przez Sąd Rejonowy, w tym w szczególności dotyczącej relacji świadka M. P.. Zeznania tego świadka w zakresie dotyczącym okoliczności odwołania D. P. z funkcji członka zarządu Sąd Rejonowy uznał za niewiarygodne, a ocena taka jest zgodna z zasadami logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego i Sąd Okręgowy nie dopatrzył się podstaw do jej podważenia. M. P. zrelacjonował, że skarżąca od września 2005 r. nie jest członkiem zarządu spółki, przy czym złożyła podpis pod uchwałą w tej materii, a wniosek do KRS o jej wykreślenie z funkcji członka zarządu nie został złożony. Jednocześnie w skardze o wznowienie postępowania D. P. w żaden sposób nie powołała się na okoliczność odwołania jej z funkcji członka zarządu, a wręcz przeciwnie – argumentowała iż pomimo pozostawania członkiem zarządu nie miała wiedzy na temat wierzytelności przysługujących spółce ze względu na wewnętrzny podział obowiązków w spółce. Tym samym zeznania M. P., będącego mężem D. P. częściowo jawią się jako niewiarygodne, gdyż sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym oraz twierdzeniami samej pozwanej zawartymi w skardze o wznowienie postępowania. Apelująca w żaden sposób nie wykazała, że Sąd I instancji naruszył przepis art. 233 kpc, a odmienna od dokonanej przez Sąd Rejonowy ocena materiału dowodowego nie może stanowić wyłącznej podstawy uwzględnienia zarzutu w tym zakresie. Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które wynikają ze zgromadzonego materiału dowodowego ocenionego w sposób swobodny. Należy też wskazać, że wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd I instancji w swoich ustaleniach nie przyjął, że wierzytelności spółki wobec E. Z. nie wystarcza na zaspokojenie strony powodowej ze względu na jej wartość ani też że nikt nie licytował nieruchomości będącej zabezpieczeniem wierzytelności spółki. Kwestie dotyczące wartości oraz ściągalności tej wierzytelności były przedmiotem rozważań Sądu Rejonowego w kontekście oceny potencjalnego wpływu istnienia tej wierzytelności na skuteczność egzekucji prowadzonej przez stronę powodową z majątku spółki i zostaną omówione w dalszej części. Co się zaś tyczy licytacji nieruchomości, Sąd I instancji nie wypowiedział się w tej kwestii wskazując jedynie, iż spółka do chwili obecnej nie wyegzekwowała swojej wierzytelności. Okoliczność ta nie budzi wątpliwości i wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, a kwestia czy jakakolwiek osoba przystąpiła do licytacji nie zmienia faktu, iż nie doszło do przybicia, a tym samym do skutecznego zakończenia egzekucji z nieruchomości.
Nie jest uzasadniony także zarzut naruszenia art. 227 kpc poprzez oddalenie wniosku pełnomocnika pozwanej dotyczący zwrócenia się do KRS o udzielenie informacji od kiedy przestała ona być członkiem zarządu (...) Sp. z o.o. w W.. Zgodnie ze wskazanym przepisem przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Pełnomocnik pozwanej na rozprawie w dniu 9 maja 2013r. wskazał, iż dowód powyższy ma być przeprowadzony na okoliczność ustalenia odpowiedzialności D. P. za zobowiązania spółki. Powołana teza dowodowa nie koresponduje z podstawą faktyczną skargi o wznowienie postępowania, a zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury Sąd związany jest podstawą wznowienia podaną w skardze i jego czynności winny być ukierunkowane na ustalenie czy podana podstawa zaistniała oraz czy miała istotny wpływ na treść wydanego wyroku ( wyrok SN z dnia 16 maja 2007 r., sygn. akt III CSK56/07, wyrok SN z dnia 19 stycznia 2012 r. I PK 82/11). Przyczyną wznowienia były twierdzenia dotyczące wykrycia wierzytelności, o której pozwana jako członek zarządu nie wiedziała ze względu na wewnętrzny podział obowiązków, a która to wierzytelność miała mieć wpływ na skuteczność egzekucji z majątku spółki a przez to – na odpowiedzialność członków zarządu za jej zobowiązania na podstawie art. 299 ksh. Tymczasem zawnioskowany dowód z informacji KRS zmierzał do zakwestionowania odpowiedzialności skarżącej z tego względu, iż przestała ona być członkiem zarządu, co nie mieści się w granicach zakreślonych skargą o wznowienie postępowania. W konsekwencji dowód ten nie zmierzał do wykazania powołanej podstawy wznowienia, a jego przedmiotem nie były fakty mające istotne znaczenie dla niniejszego postępowania. Kwestia do kiedy D. P. pozostawała członkiem zarządu potencjalnie mogłaby mieć znaczenie dla oceny, czy miała ona dostęp do dokumentacji spółki, a przez to czy mogła ona uzyskać wiedzę na temat wierzytelności spółki w poprzednim postępowaniu. Ze względu jednak na fakt, iż skarżąca posiadała również status wspólnika, który wiąże się z uprawnieniami dostępu do dokumentacji spółki – ewentualne odwołanie jej z funkcji członka zarządu w konkretnej dacie pozostawało bez znaczenia dla oceny możliwości powołania się na wierzytelność wobec E. Z. w poprzednim postępowaniu.
Pozwana zarzuciła również naruszenie przepisu art. 133 § 3 kpc poprzez nie doręczenie jej pełnomocnikowi pisma procesowego strony powodowej. Z treści apelacji nie wynika, jakiego konkretnie pisma dotyczy powyższy zarzut. Nadto należy zauważyć, że do zalegającej w aktach odpowiedzi na skargę o wznowienie postępowania dołączono potwierdzenia nadania tego pisma zarówno pozwanej jak i jej pełnomocnikowi. Tym samym Sąd Okręgowy nie dopatrzył się naruszenia przepisu art. 133 § 3 kpc, a w szczególności takiego, które skutkowałoby pozbawieniem pozwanej możności obrony jej praw.
Główny zarzut apelacji wniesionej przez D. P. sprowadzał się do naruszenia przepisu art. 403 § 2 kpc poprzez błędne uznanie, iż skarżąca nie wykazała okoliczności uzasadniających wznowienie postępowania. Zgodnie z powyższym przepisem można żądać wznowienia postępowania w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Możliwość wznowienia postępowania na podstawie art. 403 § 2 kpc jest więc uzależniona od spełnienia łącznie trzech przesłanek, z których pierwsza polega na wykryciu nowych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które istniały w toku poprzedniego postępowania, ale nie zostały w nim powołane. Cesja wierzytelności wobec E. Z. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W. nastąpiła 25 sierpnia 2005 r., a więc przed wszczęciem postępowania o sygn. akt V GNc 4266/08/S. Wskazana okoliczność i środek dowodowy w postaci umowy cesji istniały w toku poprzedniego postępowania, ale nie zostały w nim powołane, gdyż zakończyło się ono wydaniem prawomocnego nakazu zapłaty, który nie został zaskarżony zwykłymi środkami zaskarżenia. Tym samym spełniona została pierwsza przesłanka z art. 403 § 2 kpc. Sąd Rejonowy w swoich rozważaniach uznał, że w sprawie nie wystąpiła druga przesłanka wznowienia postępowania w postaci niemożności skorzystania przez stronę z nowych faktów i dowodów w toku poprzedniego postępowania, a wniesiona apelacja w przeważającej mierze sprowadza się do polemiki z tym stanowiskiem. Analiza dotychczasowego dorobku judykatury wskazuje, że nowe fakty i dowody to wyłącznie takie, które w poprzednim postępowaniu były „nieujawnialne” dla strony, a więc z których skorzystanie było wcześniej obiektywnie niemożliwe. Taka sytuacja nie występuje, gdy strona miała do nich dostęp i powinna je znać, a nie powołała ich pomimo braku obiektywnych przeszkód ku temu, na skutek swojego zaniedbania, zapomnienia, czy błędnej oceny co do potrzeby ich powołania (tak postanowienie SN z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. akt I CZ 109/13; postanowienie SN z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt II CZ 81/13; postanowienie SN z dnia 14 listopada 2013 r., sygn. akt IV CZ 79/13). Brak możliwości powołania nowych faktów i dowodów w toku poprzedniego postępowania należy oceniać w odniesieniu do wzorca osoby należycie dbającej o swoje interesy w konkretnej sytuacji procesowej (tak postanowienie SN z dnia 2 marca 2012 r., sygn. akt II CZ 200/11). Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, iż D. P. pozostawała członkiem zarządu spółki w momencie zawarcia umowy cesji, której przedmiotem była wierzytelność wobec E. Z., to jest w dniu 25 sierpnia 2005 r. W związku z tym Sąd Rejonowy słusznie uznał, iż na podstawie art. 201 ksh skarżąca miała nie tylko prawo ale również obowiązek prowadzenia spraw spółki, a wewnętrzny podział obowiązków nie jest wiążący dla osób trzecich i nie może stanowić uzasadnienia dla jej niewiedzy dotyczącej spraw spółki. Nieświadomość dotycząca nowych faktów i dowodów nie może być podstawą uwzględnienia skargi, o ile nie była wywołana przyczynami obiektywnymi. Wymaga podkreślenia, że Sąd I instancji wskazał, iż prawo D. P. do wglądu w dokumentację spółki wynikało nie tylko z pełnionej przez nią funkcji członka zarządu, ale również ze statusu wspólnika. Zgodnie z art. 212 § 1 ksh prawo kontroli służy każdemu wspólnikowi i może on w każdym czasie przeglądać dokumenty spółki, sporządzać bilans dla swego użytku lub żądać wyjaśnień od zarządu. W toku poprzedniego postępowania skarżąca mogła skorzystać ze swoich uprawnień jako członka zarządu bądź wspólnika do przeglądania dokumentacji spółki a przez to – obiektywnie miała dostęp do powołanych w skardze dowodów i okoliczności faktycznych. Niemniej nie zadbała należycie o swoje interesy, choć mogła i powinna była to zrobić. Gdyby dochowała należytej staranności i podjęła stosowne kroki wynikające z przysługujących jej uprawnień – powzięłaby wiedzę na temat wierzytelności spółki wobec E. Z. już w poprzednim postępowaniu. Wobec powyższego słusznie Sąd Rejonowy uznał, że skarżąca mogła skorzystać z powołanych okoliczności i dowodów w toku pierwszej sprawy.
Uwzględnienie skargi o wznowienie postępowania jest możliwe tylko w razie łącznego spełnienia wszystkich przesłanek z art. 403 § 2 kpc, przez co nie wystąpienie choćby jednej z nich obliguje do oddalenia skargi. Rozważenie wystąpienia trzeciej przesłanki w postaci możliwości wpływu nowych okoliczności faktycznych i dowodów na wynik sprawy nie mogło więc prowadzić do uwzględnienia apelacji, jednak Sąd Okręgowy uznał za zasadne odniesienie się do tej kwestii wobec dokonania jej analizy przez Sąd Rejonowy i podniesienia zarzutów w tym zakresie w obydwu apelacjach. Sąd I instancji uznał, że istnienie wierzytelności wobec E. Z. nie miało wpływu na uznanie egzekucji z majątku spółki za bezskuteczną, gdyż wierzytelność ta nie reprezentuje sobą żadnej wartości ze względu na bezskuteczność dotychczasowego, trwającego kilka lat postępowania egzekucyjnego. Odpowiedzialność członków zarządu na podstawie art. 299 ksh wyłączałaby obiektywna możliwość podjęcia przez wierzyciela skutecznych działań w celu zaspokojenia przysługującej mu wierzytelności z majątku spółki. Strona powodowa wszczęła przeciwko (...) Sp. z o.o. w W. formalne postępowanie przymuszające, a z zalegającego w aktach postępowania o sygn. V GNc 4266/08/S wniosku o wszczęcie egzekucji wynika, że wierzyciel wniósł o egzekucję należnych kwot kolejno z: gotówki, rachunku bankowego, ruchomości, wierzytelności oraz nieruchomości dłużnika. Finalnie postępowanie egzekucyjne zostało umorzone na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 kpc, a więc wobec ustalenia, że oczywistym jest, iż z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych. Słusznie Sąd Rejonowy uznał, że wierzytelność wobec E. Z. nie wpłynęłaby na rezultat tego postępowania, a przez to na spełnienie podstaw odpowiedzialności członków zarządu z art. 299 ksh. Z elektronicznego wydruku księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, na której wierzytelność spółki została zabezpieczona, a zalegającego w aktach w pierwszej kolejności wynika, iż E. Z. jest jej współwłaścicielką w połowie. Oprócz zabezpieczenia hipotecznego na rzecz (...) Sp. z o.o. w W. w dziale IV widnieje również hipoteka umowna na kwotę 100 000 zł na rzecz (...), hipoteka przymusowa na kwotę 80 899,62 zł na rzecz ZUS Oddział w K. oraz hipoteka przymusowa na kwotę 265 389,87 zł na rzecz ZUS w W.. Jak wynika z poczynionych ustaleń (...) Sp. z o.o. w W. prowadzi egzekucję z tej nieruchomości od 2007 r., a do chwili obecnej jej należności nie zostały skutecznie wyegzekwowane. Twierdzenia świadka M. P. i skarżącej, a oparte na porównaniu wartości nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności E. Z. oraz wierzytelności spółki nie mogły prowadzić do uznania, iż wierzytelność ta mogłaby stanowić realne źródło zaspokojenia strony powodowej, skoro dotychczasowe, trwające siedem lat postępowanie egzekucyjne z wniosku spółki nie przyniosło rezultatu. Tym samym prawidłowo Sąd Rejonowy uznał, iż rzeczywiste zaspokojenie spółki powodowej z tejże nieruchomości jest praktycznie niemożliwe, a wierzytelność posiada jedynie wartość iluzoryczną. Ocena taka, oparta na całokształcie okoliczności wpływających na możliwość przeprowadzenia skutecznej egzekucji, potwierdza słuszność rozumowania Sądu Rejonowego.
Zarzut naruszenia art. 299 ksh w istocie sprowadza się do polemiki z rozważaniami Sadu Rejonowego w kontekście art. 403 § 2 kpc. Zgodnie z treścią art. 299 ksh, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Ciężar wykazania bezskuteczności egzekucji spoczywa na powodzie, a wystarczającym środkiem dowodowym w tym zakresie jest postanowienie komornika o umorzeniu postępowania (wyrok SN z dnia 10 lutego 2011 r., sygn. akt IV CSK 335/10). Jeżeli pozwany członek zarządu chce uwolnić się od odpowiedzialności, to powinien udowodnić okoliczności, na które się powołuje. Rozkład ciężaru dowodu wskazuje, iż fakty i dowody powołane przez pozwaną w skardze o wznowienie postępowania powinny być podniesione w poprzednim postępowaniu, jako zwalczające żądanie pozwu. Nadto, jak już wcześniej wskazano – były one w poprzednim postępowaniu obiektywnie dostępne dla pozwanej i „ujawnialne”, a zatem nie mogły stanowić podstawy wznowienia postępowania.
Wobec powyższego Sąd I instancji prawidłowo przyjął, że w niniejszej sprawie nie doszło do spełnienia dwóch przesłanek wznowienia postępowania z art. 403 § 2 kpc - w postaci niemożności skorzystania przez stronę z nowych faktów i dowodów w toku poprzedniego postępowania oraz w postaci możliwości wpływu nowych okoliczności faktycznych i dowodów na wynik sprawy. W konsekwencji zaskarżone orzeczenie odpowiada prawu, a zarzuty podniesione w apelacji należało uznać za nieuzasadnione.
Nadto pozwana na podstawie art. 380 kpc wniosła o rozpoznanie tych postanowień, na które nie służyły stronom środki zaskarżenia, a które miały wpływ na wynik postępowania.
Z treści tego wniosku nie wynika jakich konkretnie postanowień on dotyczy, a kwestia ta nie została poruszona także w uzasadnieniu apelacji. Występujący w sprawie profesjonalny pełnomocnik winien skonstruować wniosek w sposób jednoznaczny, a Sąd Odwoławczy nie ma podstaw do przypisywania wnoszonym przez takiego pełnomocnika pismom treści wprost w nich nie wyrażonych (tak postanowienie SN z dnia 8 stycznia 2014 r., sygn. akt II UZ 63/13). Wobec powyższego Sąd Okręgowy nie pochylił się nad wskazanym wnioskiem, ze względu na jego lakoniczne i nieprecyzyjne sformułowanie.
Reasumując, Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, a wydany wyrok, pomimo naruszenia art. 133 § 3 kpc, które nie miało wpływu na wynik sprawy – odpowiada prawu. Wobec powyższego apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.
O kosztach procesu w instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 391 § 1 kpc w zw. z art. 98 kpc oraz § 12 ust. 1 pkt 1 w zw z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1349 ze zm.), zasądzając od pozwanej jako strony przegrywającej sprawę na rzecz strony powodowej kwotę 1 800 złotych, stanowiącą zwrot kosztów zastępstwa procesowego.

Ref. I inst. SSR I. Wolas